1 Nov. hebben Gouraud en het lste Am. Leger den aanval
tusschen Aisne en Maas weer ingezet. Den 2den valt Buzancy,
den 3den wordt het front weer 3 a 10 K. M. naar voren gebracht en
le Chesne veroverd. De D. blijven standhouden achter het kanaal
des Ardennes, dat den 5den echter reeds op verschillende punten
is gepasseerd.
De groote opmarsch. (5 9 Nov.).
Intusschen is Foch reeds doende om deze zeer gunstige resultaten
weer te verbinden met de beweging oostelijk van de
Maas, die een vertraging door een overtrekking van de Maas bij
Bazeilles en het ongunstige terrein op den rechter Maas-oever zou
voorkomen.
Hiertoe zou het 2de Am. leger in de richting van Longwy op
rukken en Briey nemen, daardoor tegelijkertijd westelijk Metz, dat
door Mangin uit het O. bedreigd zou worden, omtrekkende.
De resultaten op 5 Nov. zijn
de Schelde en de Sambre gepasseerd,
de O i s e met Guise genomen,
de Serre bedreigd, de b o v e n-A i s n e in gealliëerde han
den, de M a a s tot Z. van Stenay bezet de Herman n-s tel
ling bij Valenciennes omtrokken en bij Landrecies gebroken, de
Hunding-stelling in den rug bedreigd, de Brünehilde-
stelling bij Ie Chesne en de K r i e m h i 1 d e-s telling op
den linkeroever van de Maas gebroken.
Den 5den begint de algemeene D. terugtocht dien dag komen
de Am. op 35 K. M. van Sedan den 6den wordt de Hunding
stelling verlaten bevonden, valt Réthel, is Guise genomen, zijn de
hoogten N. van de Serre bezet, maar ondervinden de Eng. in de
vallei van de Sambre en bij Avesnes zwaren tegenstand.
De D. terugtocht, die met groote en vooral ook mat. verliezen
gepaard gaat, neemt meermalen het karakter van een paniek aan.
7 en 8 wordt de vervolging voortgezet den 8sten stellen de Legers
in Vlaanderen zich opnieuw in beweging meer en meer begint
de cirkelboog thans nog tusschen de Maas i|d Ardennen en de
Vlaamsche Schelde zich te sluiten.
Den 8sten is de Maas bij Sedan bereikt, is Mézières bezet.
In het centrum staat het Fr. leger voor de lijn Hirson-Avesnes.
De Eng. legers hebben de omstreken van Avesnes bereikt, het
bruggehoofd van Tournai is verlaten.
Den 9den beveelt Foch aan de gealliëerde
legers op den groot en half-cirkel tusschen
Gent en Sédan den laasten aanval:
„L'ennemi, désorganisé par nos attaques répétées, cède sur tout
le front. II importe d'entretenir et de précipiter nos actions. Je
fais appel a l'énergie et a l'initiative des commandants en chef et
de leurs armées pour rendre décisifs les résultats obtenus."
23