Een enkel woord nog over de statistieken van den H. 1. n. a.
van de noot in de Juni-aflevering: „Deze laten nu nog veel te
wenschen over."
Dat men zich toch geen te groote illusies make over die
statistieken. Wie geen vreemdeling is op dit gebied, weet hoe bit
ter weinig waarde de Indische statistieken over 't algemeen hebben,
uithoofde van de onbetrouwbaarheid der bronnen, waar ze uit voort
spruiten. De onbetrouwbaarste van alle zijn die, betreffende de voor
raden, omdat de belanghebbenden dikwijls moedwillig onjuiste
opgaven verstrekken, of zich de moeite niet willen getroosten om
na te gaan wat en hoeveel zij hebben opgeslagen. Daarbij komt nog,
de onstandvastigheid der voorraden, dikwijls, zooals bij rijst,
verband houdend met den tijd van het jaar. Kortom, al beschikte
de H. I. over een officier, die zich uitsluitend met het aanleggen
en bijhouden van statistieken kon bezig houden, dan zouden deze
toch slechts een zeer betrekkelijke waarde hebben, en hoogstens
aanwijzingen kunnen verschaffen omtrent den rijkdom van een
streek, en waar ev. voorraden zullen kunnen worden aangetrof
fen. Het beste gebruik, dat van de verzamelde gegevens
gemaakt kan worden, bestaat daarin, dat zij in oorlogstijd ter
beschikking van de Br.-Comdtn en de Int.-offn worden gesteld.
Deze zullen dan echter de voorlichting van deskundigen geens
zins kunnen ontberen.
Ten slotte nog een paar opmerkingen over de verpleging van
de Legercav.
De Comm. stelt als eisch, dat deze overal door haar B. T.
gevolgd kan worden, en zij wenscht den aan- en afvoer van en
naar een of meer verplegingsbases door de zorg van den et.-
dienst te doen geschieden. Daar auto's naar de meening der
Comm. voor den B. T. van weinig nut zijn, beveelt zij het ge-
buik van Austr. draagpaarden aan.
Het is mij niet bekend hoe cavaleristen hierover denken, doch
m. i. vormen draagpaarden een allesbehalve ideaal vervoermiddel
(drukkingen, onderhoud, langzaam marsch tempo). En zijn zij i.e.
inderdaad onontbeerlijk Ongetwijfeld zal de Legercav. zich dik
wijls buiten de voor bakauto's berijdbare wegen moeten begeven,
maar zoo wegenarm is Java ook alweer niet, of zij zal, om te
rusten, of te overnachten, een plaats kunnen uitkiezen aan- of
in nabijheid van een weg, welke, hetzij voor auto's, hetzij voor
motorrijwielen met zijspanwagen berijdbaar is.
Ik zou daarom in overweging willen geven om voor den B.
T. enkele lichte bakauto's en eenige motorrijwielen met zijspan-
wagen te gebruiken. De eerste kunnen, behalve voor het vervoer
van gaba enz., z. n. ook dienen om gras van elders aan te
voeren, of het althans meer in de nabijheid van den troep te
brengen, terwijl de laatste (waarvan ook voor andere doeleinden
wel een nuttig gebruik gemaakt zal kunnen worden) v. z. n. zullen
16