En de „eindoefening," het isnu hoop ik duidelijk, die moet het
bloed weer over het heele lichaam verspreiden, daarom kalme
bewegingen, zoodat de hulp, die de spieren bij den bloedsomloop
verleenen, weer tot het normale wordt teruggebracht.
- Degene, die deze tweede les geeft moet zich goed voorbe
reiden, daar hierover altijd vele vragen en opmerkingen komen.
Velen weten dit of hebben dat gehoord. Maar als de les slaagt
dan hebt gij uw doel bereikt. ,,Het lesprogramma" is dan b e-
grepen en niet geleerd. Het is en blijft een moeilijk onder
werp, dat heel populair en zoo min mogelijk wetenschappelijk
behandeld moet worden.
Een heele massa invloeden, zelfs hoofdinvloeden b. v. bloeds
omloop, heb ik vrijwel weggemoffeld, alleen om zoo laag mogelijk
bij den grond te blijven en toch steeds eenig antwoord op het
„waarom" te kunnen geven.
Na afloop van deze theorie mocht ik de voldoening smaken, dat
iedereen zich al een „heele piet" in den „Zweedsche" begon te
voelen, d. w. z. men zag niet meer tegen de geheimen der kunst
op men voelde, dat zij te overwinnen waren en de volle belang
stelling voor het nieuwe was gewekt.
Dat oude was niet goed, dat begreep men.
Bij de 3de les is hét doel tevens te laten zien hoe met het
beschikbare materieel moet worden gewerkt, ten minste een aan
vang kan worden gemaakt, aangenomen, dat het voor het stelsel
V. G. O. in voldoende mate aanwezig is en in bruikbaren toestand
verkeert. Evenwel kunnen, op Java vooral, heel goed bruikbare
toestellen worden gemaakt van bamboe z. a. het wandrek
dit kost niet veel en maakt de oefening interessanter, ook de lage
bankjes zijn gemakkelijk te imiteeren. Men zij echter indachtig,
datgene wat van het Zweedsche stelsel behandeld wordt, goed
te behandelen, anders ontaardt het spoedig in gerek, getrek, ge-
gaap en „.gehannes wat op kader, zoowel als op troep, een
slechten indruk maakt.
3de Les. Practisch-theoretische voorbereiding van het kader.
„Wij zullen nu probeeren om uit het reeds geleerde een lespro
gramma samen te stellen, dat ge den eerstvolgenden keer nog eens
in de practijk krijgt, om de meest voorkomende fouten te hooren
en een idee van de Zweedsche in practijk te krijgen.
Laten wij in het vervolg géén „voorwerker" voor de klas zetten
als ge denkt dat een co. niet begrepen is, of liever als ge vreest,
dat ze het niet zullen begrijpen, doe de beweging dan kort na
het w. co. zelf voor, daarna volgt het co.
Niet eerst uitleggen, voorwerken, plaatsrust en daarna beginnen,
neen, echter wel fouten verbeteren.
We beginnen met de Aandachtsoefeningen d. i. het „geeft acht"
38
