genomen van de voorstellen der Commissie, welke zich met
de bestudeering van dit vraagstuk heeft bezig gehouden.
Het sprak vanzelf, dat de Comm. ter oriënteering den blik
wendde naar de legers van die landen, welke gedurende den
jongsten oorlog een goed georganiseerden dienst van aan- en
afvoer bezaten, en zooals te verwachten was, vertoont het door
haar aanbevolen stelsel in hoofdlijnen hetzelfde beeld als het in
die legers gevolgde systeem.
Als het belangrijkste deel van het werk der Comm. moet dan
ook beschouwd worden, de regeling der détails, in overeenstem
ming met de bijzondere eischen, welke voortspruiten uit de
gezagsverhoudingen in het N. 1. leger, de terreingesteldheid op
Java, de ten dienste staande hulpmiddelen, enz. enz., en ik be
treur het, dat dienaangaande ook wat de motieven betreft door
welke de Comm. zich daarbij heeft laten leiden geen uitvoe
riger mededeelingen zijn gedaan Thans is het voor belang
stellenden moeilijk en min of meer gevaarlijk, zich over de
voorstellen uit te spreken, daar achteraf kan blijken dat zij
zich van de bedoelingen der Comm. een verkeerde voorstelling
hebben gemaakt.
Ik wil mij door die overweging echter niet laten weerhouden
enkele opmerkingen te maken, doordrongen als ik ben van de
belangrijkheid van het vraagstuk, en van de wenschelijkheid, dat
ieder een steentje bijdraagt om de meest doeltreffende oplossing
te verkrijgen, terwijl ik het bovendien noodig acht, de aandacht
te vestigen op een andere, n. m. m. eveneens van groot belang
zijnde verplegingsaangelegenheid, welke, nu de verplegingsvoor-
schriften toch geheel herzien moeten worden, tegelijkertijd te
regelen zou zijn, t. w. de instelling van Verplegingsoffn. Daarover
straks nader.
De Comm. schijnt het geheel eens te zijn geweest met de opvat
ting van den Kapitein Tismeer (zie W.-J. 1918'19 blz. 227),
dat een aanvoer onder centrale leiding, zooals bij het Fr. stelsel,
te verkiezen is boven het Ned. waarbij de Etappen-inspectie,
vanuit de Regelings-et.-plaats, hoofdzakelijk slechts den opvoer
van levensmiddelen behartigde, terwijl bovendien nog recht-
streeksche verzending van verschillende goederen (b. v. kleeding,
nachtleger, munitie en art.- en genie-materiëel) plaats had, uit
elders gevestigde depots en magazijnen.
Eigenlijk echter, mag men hier van „een ander stelsel" niet
spreken. In Fr. liep de weg vanuit de ver naar achteren gele
gen depots en magazijnen vanzelf over de zich veel dichter bij
de troepen bevindende R. E. P. In Ned. daarentegen werd om
Was het niet mogelijk geweest, het voor het geheele leger van zoo
groot belang zijnd verslag der Comm., v. z. v. de inhoud zich daartoe
leent, in dit tijdschrift te publiceeren, b. v. op de wijze als geschied is
met verslagen van groote manoeuvres en enkele expedities
9
