schepen, in aanbouw op werven aan de Clyde en aan de Tyne,
tijdelijk wordt stopgezet, een besluit, dat een begrijpelijke beroe
ring veroorzaakte. Het aantal werkeloozen in Eng. zou door dezen
maatregel naar schatting met 25.000 toenemen.
Het goede voorbeeld, in dezen door Gr.-Britanje gegeven, werd
noch door Japan, noch door Am. gevolgd. Beide mogendheden
gingen met bouwen voort: in Am. liep den 17den Nov. de "West
Virginia" (32.600 ton. 8 kan. van 40,6 cM.), in ïapan den 19den
d a v de „Kaga" (40.600 ton, 8 of 10 kan. van 40,6 cM.) en den
18den Dec. de „Tosa", van hetzelfde type als de „Kaga" van
stapelden 22sten Nov. werd te Kobe de slagkruiser „Atago
(43.500 ton) op stapel gezet. Wel bestaat in Am. een strooming,
welke in afwachting van de uitkomsten der conferentie schorsing
van den aanbouw verlangt, doch de Secretaris voor Marine wees
er op, dat alleen een besluit van het congres den aanbouw zou
kunnen stoppen; de door de conferentie mogelijk aan te nemen
voorstellen behoefden bekrachtiging door den senaat om voor Am
geldend te zijn.
De eerste gedelegeerde van Japan, Admiraal Baron Kato, Min.
van Marine, bepaalde zich in de tweede openbare vergadering tot
eenige algemeenheden, doch het werd weldra bekend, dat Iar)aa
de zoo goed als voltooide „Mutsu" (32.800 ton, 8 kan. van 40.6
cM en de „Aki" (19.800 ton, 4 kan. van 30,5 en 12 kan. van 25.4
cM.) wenschte te behouden, hetgeen de waterverolaatsing van
lanan's groote schepen zou doen riizen van 60 als voorgesteld,
tot 70 van die van Amerika's en Engeland's groote schenen. (Jok
wenschte Japan meer vliegtuigschepen en Kato beriep zich daarbu
op de groote brandbaarheid der Japar.sche steden, waarvan het
grootste deel der huizen uit licht brandbare materialen ongetrokken
zijn, een overweging, welke vrij gezocht schiint, omdat de verde
diging van een stad tegen luchtaanvallen het beste geschiedt door
antiluchtvaartgeschut en vliegtuigjagers, welke in dit geval geen
moederscheoen noodig hebben. Zulke schepen komen te pas _bn
luchtoperatiën, zoo ver van het eigen land. dat de aldaar aanwezige
landingsgelegenheden c. a. niet gebruikt kunnen worden, dat zijn
dus offensieve operatiën.
De Fr. en de It. delegaties betuigden namens haar regeeringen
groote voldoening over Hughes's voorstellen, een betuiging van
weinig practische beteekenis, daar de sterkte der Fr. en It. v o en
niet ter sprake gebracht was.
Met dat rl bleef de indruk bestaan, dat overleg op den duur tot
overeenstemming zou voeren, al was de hoerastemming van en
eersten dag we! wat bekoeld. Met voldoening constateerde Hughes
in de derde openbare vergadering der conferentie op 21 Nov., dat
Het is teekenend voor de stemming in Japan, dat het te water laten
van de „Kaga" tot een groot nationaal feest gemaakt werd.
12'
