het werk betreffende de beperking van de toerustingen ter zee
bevredigend verliep. Hij stelde nu het vraagstuk van de beperking
van de landmacht aan de orde, waaromtrent Am. zich van voor
stellen had onthouden.
Had Balfour in de tweede openbare vergadering gewezen op den
bijzonderen toestand van Eng. ten aanzien van zijn voedselvoorzie
ning, Briand wees nu op den bijzonderen toestand, waarin Fr.
verkeert tegenover Duitschl. Door middel van lange aanhalingen
uit Ludendorf's boeken trachtte hij te bewijzen, dat er in D.
invloedrijke kringen nog geen betrouwbare vredesstemming
heèrscht, hoewel hij de goede bedoelingen der tegenwoordige D.
Regeering erkende. Daarna wees hij op het groote aantal geoefende
mannen in D., wel niet georganiseerd, doch desgewild te enca-
dreeren met offn, onderffn en soldaten der rijksweer, het staande
leger van 100.000 vrijwillig dienenden, dat het vredesverdrag van
Versailles aan het D. Rijk gelaten heeft. De onder velerlei bena
mingen bestaande polietiekorpsen konden even gevaarlijk worden.
Een en ander was gebleken in Silezië, waar binnen eenige dagen
een goed uitgeruste troepenmacht van 40.000 man bijeen was. Ook
wees Briand op de mogelijkheid van snellen aanmaak van oorlogs-
materiëel door fabrieken in D. en door onder D. invloed staande
fabrieken in het buitenland, zooals in Skandinavië Niet alles kan
nauwlettend gecontroleerd worden. Reeds vroeger heeft een
ontwapend Pruisen bestaan onder toezicht van niemand minder
dan den grooten Napoleon, maar zonder blijvend succes 2).
Verder herinnerde Briand aan het groote gevaar, waarmede het
voortdurend in gisting verkeerende Rusl. geheel Europa bedreigt.
Anderhalf jaar te voren wilde Rusl. zich op W.-Europa storten en
trachtte het door Polen heen te breken. Indien de R. horden den
Poolschen slagboom waren overgekomen, indien zij zich met
zekere D. oorlogszuchtige elementen vereenigd hadden, wat zou
er dan van Fr. en Europa zijn terechtgekomen zonder een sterk
leger in Fr.? Sedert dien zijn de toestanden in Rusl. niet geregelder
geworden.
Als Fr. onder zulke omstandigheden alleen moet staan en hier
doelde spreker klaarblijkelijk op de vroeger gedane poging om een
Fr.Br.Am. verbond te sluiten tegen mogelijke aanvallen van
Duitschl. moet Fr. volle vrijheid behouden om zijn veiligheid
te verzekeren overeenkomstig de eischen van het oogenblik.
Zeer te pas kwam een bericht in de „Matin", dat de geallieerde com
missie van toezicht te Heidenau, in Saksen, 343 houwitsers zonder
affuiten, maar overigens gereed voor gebruik, zorgvuldig achter een
muur verborgen, had ontdekt.
2) Volgens den vrede van Tilsit in 1807 mocht Pruisen gedurende de
eerstvolgende 10 jaren niet meer dan 42000 man onder de wapens
hebben. Door periodieke verwisseling der manschappen slaagde het
Pruisische ministerie van oorlog erin een veel grooter geoefend leger
te scheppen zonder schending van het vredes verdrag.
13