collega's i)- Wel staat daar de geringere troepensterkte waarvoor
hij te zorgen heeft, tegenover (op Java een Br., elders een Div.),
doch wat beteekent dit! Indien volop over de noodige hulpmid
delen beschikt wordr, doet het er immers weinig toe, of men met
10 heeft te vermenigvuldigen of met honderd.
Op de eerste vraag echter (hoe het komt, dat wij nog geen Vpl-
offn kennen) is moeilijker een antwoord te geven. Het eenige wat
daarop geantwoord zou kunnen worden is, dat men vermoedelijk
de bezwaren aan de uitoefening van den verplegingsdienst ver
bonden, bij ons tot nog toe veel te licht heeft geschat, en dat men
in mindere mate dan bij andere legers, doordrongen is geweest
van de groote beteekenis van de legerverpleging, zoowel voor de
gevechtsvaardigheid als voor het moreel der troepen.
Tot staving van die bewering het volgende:
De verpleging te velde is bij ons leger steeds in vollen omvang
uitgeoefend door de Br. Intn. Het is nog niet zoo heel lang geleden,
dat de Br. Int. bij de manoeuvres zelfs zorg had te dragen voor
den inhuur van transportmiddelen. Zonder te beschikken over
geoefend personeel, had hij te voorzien in den aanvoer van achte
ren, zorg te dragen voor plaatselijke aanschaffingen, het beheer te
voeren over voorraden, toezicht te houden op het slachten, en
soms ook op het bakken van brood. Die taak werd zoo goed en
zoo kwaad als het ging volbracht, soms met gunstig, maar in de
meeste gevallen met slecht gevolg.
Tenslotte leidden de regelmatig na afloop der manoeuvres terug-
keerende klachten tot verbeteringen. Schoorvoetend werd eenig
personeel toegestaan (vroeger heerschte de opvatting dat een
„handig" intendant zich wel kon redden met eenige langs den weg
opgeraapte koelies)de inhuur van- en de betaling voor trans
portmiddelen werd aan personeel van den Trein opgedragen, en
eindelijk kreeg de Br. Int. de beschikking over een adjunct, een
magazijnmeester, conducteur, schrijver, en een verplegingstroep,
zoomede over een personen-auto.
Nu had de Int. toch hulp genoeg, meende men, en moest de
verpleging wel goed gaan. Het ging ook beter; de klachten ver
minderden aanzienlijk, doch, iedere groote manoeuvre was een
nieuwe demonstratie van de veel te zware taak, welke den Br.
Intn op de schouders is gelegd. Trots de weken ja, dikwijls
maandenlange voorbereiding, en den korten duur van de manoeu
vres, gelukte het den Br. Intn in den regel slechts ten koste van de
Ik Iaat hierbij de bijzondere praestaties van de Int. diensten van
verschillende legers gedurende den jongsten oorlog buiten beschouwing
De strijd werd toen dikwijls in onherbergzame oorden, welke voordien
ontoegankelijk werden geacht, gevoerd. In Europa zal echter zeer
dikwijls gebruik gemaakt kunnen worden van inkwartiering met voeding,
terwijl op het platteland veel verplegingsbehoeften als hooi, haver,
aardappelen, groenten enz. worden aangetroffen.
21
