2 HET VRAAGSTUK VAN DE BEPERKING VAN DE
BEWAPENINGEN.
(Slot).
Reeds in de vorige aflevering wees ik er op, dat het vraagstuk
van het kleine materieel meer dan vroeger op den voorgrond zou
treden nadat de groote mogendheden na veel loven en bieden tot
overeenstemming over de sterkte harer slagvloten gekomen waren.
Het waren vooral de onderzeebooten, waarover groot verschil van
meening heerschte, hetgeen al in de tweede openbare zitting der
conferentie gebleken was, toen Balfour uiteenzette, waarom het
Britsche Rijk zoo tegen deze soort van vaartuigen gekant was
Zijn denkbeelden werden spoedig daarna gepraeciseerd door het
denkbeeld om onderzeebooten van meer dan 250 ton 1te ver
bieden en de totale tonnenmaat te stellen op 45000 ton, in plaats
van op 90.000 ton, zooals Amerika voorgesteld had. Later n. I.
den 22sten December, stelde de Britsche delegatie algeheele
afschaffing van de onderzeebooten voor, waarbij natuurlijk een
kwistig gebruik gemaakt werd van de wandaden, welke, terecht
of ten "onrechte dit laat ik nu in het midden op rekening der
Duitsche onderzeevloot gesteld werden. Lord Lee betoogde daar-
bij, dat de ondervinding aan Engeland geleerd had, dat de onder
zeeboot alleen voor ongewapende schepen gevaarlijk is, zoodat de
Britsche Reg. niet kan inzien, waarom zij van zoo groote waarde
voor de verdediging van kleinere staten zou zijn.
Het Britsche voorstel ondervond natuurlijk van Fransche zijd',
de meeste bestrijding 21. Tegenover de buitensporigheden,
aan de Duitsche onderzeebooten zich gedurende den oorlog schul-
dig gemaakt zouden hebben, stelde het hoofd der Fransche dele-
gatie, Sarraut, minister van koloniën, dat de openbare meening
^een bezwaar tegen een eerlijk gebruik van onderzeebooten heefl
en dat dit gebruik met andere aangelegenheden betreffende den
9
P) Ter vergelijking 'diene, dat onze thans in Indië aanwezige K-booten
een waterverplaatsing hebben van 550 ton boven en 800 825 ton
onder water. De K. I. maakt met 330 ton boven en 390 ton onder
water een uitzondering.
(2) Dit was te verwachten uit de inmiddels bekend gemaakte briefwis
seling tusschen Hughes en Briand over dit onderwerp. Na onsommine
van de voordeelen, welke de voorgestelde vlootovereenkomst Frankrijk
verschaffen zal. schreef Hughes, dat de bijzondere toestand van
Frankriik met betrekking tot de bewapening te land wust op het
arootc belang van beperking van de bewapening ter zee. Nu Amerika
veriangend is Frankrijk te helpen bii zijn economisch herstel, zou het
teleurstelling baren, dat het honderden van mdboenen ging uitgeven
aan groote schepen. De bewering, dat Frankrijk 10 nieuwe groote
schenen zou willen bouwen, wijst op een programma zoo omvangrijk,
dat het de grootste moeilijkheden zou veroorzaken. Tot zijn leedwezen
moest Hughes hieruit concludeeren, dat op zoo'n grondslag geen
vlootovereenkomst uitvoerbaar is. De houding van Frankrijk noemde
hij beslissend voor het al of niet slagen van Amerika s nogingen om
den zwaren last van de bewapeningen ter zee te verminderen.
