En ik vind het èn voor ons Leger èn voor de zusterarmee
aan den overwal vrij miserabel, dat de zegswijze kan ontstaan:
„Een goede Hollandsche order duurt niet langer dan 24 uur".
Ten slotte: wijl ook reglementen, voorschriften, circulaires,
nadere regelingen et tutti quanti bevelen zijn, wijzige men
die niet'dan zeer noode. Want wijziging in bevelen, indien
niet hoognoodig, schokt het vertrouwen in dengene, die ze gaf.
II. Over de te geven bevelen.
Moeten vóór alles duidelijk zijn. „A la guerre il existe un ennemi
plus dangereux que l'indiscipline c'e s t le mal en ten du".
Bevelen moeten, waar noodig, worden toegelicht en helder
gemaakt j i 1 s (de ondergeschikten) exécutent plus allègrement
des ordres dont ils ont pénétré 1 utilité Ik maak er op attent,
dat hier niet uitsluitend over tactische bevelen gesproken wordt
welke, met name die van hoogere bevelvoerenden, vrij van
toelichtingen omtrent het „waarom niet alleen kunnen, doch
moeten blijven ook de lagere aanvoerder echter make er geen
gewoonte van, van tactische of andere bevelen tekst en uitleg te
geven de Manuel bedoelt dan ook zulks niet, daar onmiddellijk
op het bovenstaande volgt„Mais il faut aussi que sa troupe
(d. i. „la troupe d'un chef") ait bien dans l'esorit qu'il n'emploie
ce procédé (n. 1. „Ie procédé d'expliquer") que dans 1'in tére t
du service. Elle (la troupe) doit être non moins bien dressée
a exécuter rigoureusement sans hésitation ni murmure
un ordre ferme sans aucune explication. C est la la
base même de la discipline et Ton ne saurait y revenir trop
souvent, ne füt-ce qua titre d exercice.
De Manuel wijst verder nog op 4 kardinale fouten, aan welke
zich ook in ons leger hoogere en lagere goden dikwijls schuldig
maken, t. w.
a. het z. g. collectief bevelen d. i. het geven van bevelen,
waarbij men zich richt tot meerdere personen, terwijl het slechts
op den weg van enkelen dier personen ligt, het bevel op te
volgen Dan „compte chacun sur son voisin" met het gevolg,
dat& niemand het bevolene doet. En de Manuel zegt het zoo
juist: „Celui qui ordonne doit toujours songer a diviser le travail
et a r'épartir nom mément les responsabilités;
il est rare que quelqu'un qui a regu un ordre personnel
net et positif, s'y soustraie.
b. alvorens iets te bevelen, dient te worden overwogen, of
de order geheel uitvoerbaar is et ne comporte pas
d'échappatoire.
c zich absoluut onthouden van het verfoeilijke systeem „het
onmogelijke te eischen, om het mogelijke gedaan te krijgen."
Deze stelregel is trouwens al te idioot. Men is dan immers
zelf de oorzaak, dat de order niet wordt uitgevoerd zooals ze
21
