zoowel gelijktijdig voor ontwikkelden, als voor minder ontwikkel
den konden worden aangewend, terwijl daarbij de individuëele
ontwikkeling slechts een zeer gering gewicht in de schaal zou
mogen leggen. Verder mocht het onderzoek niet te veel tijd
vorderen, de resultaten moesten snel en goed kunnen worden
gecontroleerd, mogelijkheid van bedrog moest worden uitgesloten,
enz. Dit alles waren factoren, waarmede bij opstelling van het
werkprogram rekening was te houden, doch waaraan door de
psychologische commissies, die de proeven ontwierpen, doeltref
fend is voldaan.
Het doel officieel aan de Psychologische Afd. en de betreffende
onderzoekingen gesteld was: a. verleenen van hulp bij aanwijzing
van voor den mil. dienst geestelijk ongeschikten; b. klassificatie
der manschappen in verband met hun aanleg en psychische
eigenschappen; c. daardoor mogelijk maken van het kiezen van
geschikte personen voor verantwoordelijke functies.
Deze gestelde doeleinden zijn evenwel verre overtroffen; menig
maal hebben b. v. psychologen hunne medewerking verleend bij
het ontdekken van simulaties, dikwijls hebben zij bij disciplinaire
aangelegenheden licht en inzicht verschaft enz.
Eenmaal ingevoerd werd alles gedaan om het onderzoek be
kendheid te verschaffen en te steunen. Hiertoe werden b. v. bij
de verschillende mil. eenheden herhaaldelijk door den daaraan
toegevoegden „chief psychological examiner" besprekingen met
offn gehouden, waarbij doel, werking, resultaten, enz. van het
experiment uitvoerig werden besproken, gestelde vragen, gemaak
te opmerkingen en kritiek werden behandeld. Steeds werd er daarbij
met nadruk op gewezen, dat bij het onderzoek slechts omtrent een
enkele, doch absoluut noodzakelijke, eigenschap van den man
inzicht werd verkregen, n. 1. in zijn „general intelligence". Naast
deze eene factor behooren echter voor mil. functies nog andere
eischen te gelden; zoo zal b. v. bijna overal noodig zijn het kunnen
handhaven van gezag. Kan iemand dit niet, hoe groot zijn intelli
gentie ook moge zijn, hij zal nooit een goed militair leider worden.
Veelal zal men dit echter bij iemand met grootere intelligentie
aantreffen, daar hij door zijn geestelijke meerwaarde als regel een
zeker overwicht in zijn onmiddellijke omgeving heeft.
Beschouwen wij thans de wijze en werking van het onderzoek
nader. Het psychologisch experiment maakt gebruik, zoowel van
de meest nauwkeurige en fijnst gevoelige instrumenten als b. v.
de Chronoskoop van Hipp, die tijdsdeelen tot in een duizendste
van een seconde, de z. g. „Sigma" aangeeftals van de uiterst
eenvoudige middelen, b. v. een opgevouwen papier waaruit een
stuk is geknipt. Het eerste middel kan o. m. worden toegepast bij
het vaststellen b. v. van de reactie-tijd van aspirant-vliegers ten
opzichte van prikkels; het laatste om het voorstellingsvermogen
van personen te kunnen nagaan. Hierbij wordt het papier opge-
16
