sera cruellement de?u. II faut que, quelle que
soit sa fatigue, il remue de !a terre sur l'heure
qu'il sache que tout coup de pioche (houweel) gagné sur sa
lassitude est une échec a la contreattaque, que l'ennemi prépare
contre lui e n c e moment. Het geringste retour-offensif kan
het aanvankelijk succes in een nederlaag veranderen, wanneer het
veroverde terrein niet dadelijk wordt versterkt.
Twee hoofdbeginselen dienen in het oog te worden gehouden:
1ste. het graafwerk mag nimmer worden uitgesteld onder
voorwendsel, dat men het wellicht niet geheel zal kunnen voltooien.
2 de. het beste middel, om na een beweging orde en verband te
herstellen is het doen verrichten van eenig graafwerk (pensant
aussitöt a l'opération qui va suivre et a la préparation de terrain
qu'elle nécessitera)Doch dan in onderling verband en niet in het
wilde weg.
Opdat hoog en laag begrijpe dat „manoeuvres et travaux sont
une seule et même chose" schrijft de Manuel voor, elk gevechts
moment van voorwaarts gaande infie te beëindigen met „un pique-
tage et une mise en chantiers sur la derniére position atteinte"
(stellingen aanduiden).
De Manuel noemt het, en terecht, een dwaling, oefeningen in het
pionieren afgescheiden te houden van gevechtsoefeningen. Trou
wens uit de eerste zinsnede van punt 20 van onzen G. O. I. spreekt
duidelijk hetzelfde beginsel.
Nu die „grondslag" ter sprake komt even een zijsprong. Waarom
tegenwoordig zoo weinig punt 17 G. O. I. wordt toegepast, heb ik
nimmer begrepen. [Wellicht ten overvloede wordt opgemerkt dat
,,V. V. 266(2)" in de 2de alinea van punt 17 moet zijn 259(2)].
Met gebruikmaking van noot(l) blz. 11 kunnen door afdn van 1
a 2 sectiën de keukenwagens gevoegelijk worden thuisgelaten.
Voor dagen van begin en eindigen der oefeningen verdient het
aanbeveling den lsten en laatsten dag eener menagerekening te
nemen. Meent niet, dat zulke dingen kleinigheden zijn. De
meeste C.-Cn zien tegen het houden of doen houden van meerd.
oefn op wegens den adm. rompslomp. Daarom b in d e men den
C.-Comdt in de voedingskwestie niet te zeer en late hem den
dag van vertrek en terugkomst bepalen. Zaterdag t|m Vrijdag
daaraanvolgend heeft men dan dus 2 marsch-, 1 rust- en 4 oefe-
ningsdagen; doch liefst blijve men 14 dagen uit; schiet-, gevechts-
en pionieroefeningen dienen te worden gecombineerd.
Er bestaat voorts nog altijd een laatste alinea punt 18 G. O. I.,
voor ons tropenleger voorzeker van niet gering belang. Gegronde
twijfel mag worden geopperd, of aan die alinea in den laatsten tijd
wel voldoende aandacht is geschonken.
Revenons a nos moutons! We waren hier: „que l'outil soit
offensif ou défensif: il n'y a pas de manoeuvre sans travaux.
Chaque combattant doit savoir que le trou qu'il creuse est avant
26
