principiëele regeling der uitgegroeide verhoudingen, welke een
hoofdvoorwaarde zijn geworden voor een rationeele en zakelijk
organisatie van de reproductie-afdeeling", en in welke opzichten
het gemis aan een en ander zoo sterk gevoeld wordt. Waar de Heer
v. d. W. dat alles in het duister laat, zullen wij den stand van zaken
in het kort vermelden, en toetsen aan algemeen erkende regelen.
Evenals elk samengesteld bedrijf bestaat ook een reproductie-
afdeeling uit naast elkaar geplaatste eenheden, die overal in
hoofdzaak dezelfde zijn, en bestaan uit een teekenzaal, een photo-
lithografische sectie, een litho- en zinco-grafische drukkerij enz.
H. 1.1. treft men aan een teekenzaal, een photografisch atelier en
een lithografische werkplaats met drukkerijen; bij den B. I. Survey
zijn soortgelijke eenheden, doch in meer volmaakte onderverdee
ling: een drawing-, een engraving-, een photo-litho-office enz.
In staten, waar de cartografie een reeds bestaand geheel is en
nog slechts verzorging behoeft, zal o. m. ook de reproductie-
afdeeling geheel zelfstandig geplaatst kunnen zijn naast een, dan
veelal bescheiden, herzieningsformatie, die de gegevens voor de
bijhouding verzamelt. Maar onder alle omstandigheden zal men de
secties der reproductie-afdeeling gegroepeerd zien naast en onaf
hankelijk van elkaar, terwijl daarboven geplaatst is een officier of
ambtenaar, die de verbinding vormt tusschen de secties onderling
en tusschen deze te zamen en de boven hem gestelde autoriteit.
Bij centrale instellingen als h. t. 1. en in Br.-Indië, is die autoriteit
de centrale leiding; bij een afzonderlijk bedrijf de, ook dan veelal
militaire dienstchef, onder wien de herzieningsdienst ressorteert,
zooals in Nederland het hoofd van den Generalen staf.
De eerste voorwaarde, waaraan die officier of ambtenaar met
betrekking tot de reproductie-afdeeling moet voldoen, is niet te zijn
een vakman, doch te kunnen zijn een goede schakel naar
beneden en naar boven het eerste zou in 't algemeenbetee-
kenen een onjuiste tewerkstelling van een elders, nml. aan het
hoofd van een der secties, beter en voordeeliger te gebruiken kracht.
Men ziet dit beginsel elders, ook in Nederland, gehuldigd; om
dezelfde reden heeft h. t. 1. voorheen steeds een kapitein-adjunct
van het hoofdkantoor van den Topografischen dienst die betrek
king bekleed, en, hier in 't bijzonder memoreerende de ver
diensten in dat opzicht van den toenmaligen kapitein B.
Snepvangers, op zeer goede wijze. Hieraan zijn geen bezwaren
van technischen aard verbonden, want bij een goede decentralisatie
naar binnen van een oordeelkundig werkend bedrijf, volgt de
verveelvuldiging in haar vertakkingen afgebakende, bekende
wegen, waarvan de verzorging, voor zoover deze de binnen de
secties gelegen gedeelten betreft, taak is van de sectie-leiders.
Toen na de centralisatie, bij den verveelvuldigingsarbeid meer
en meer nieuwe banen moesten worden ingeslagen, een hergroe-
Dit sluit een juiste vakkennis geenszins uit.
53
