altijd overwonnen worden door dengene, wien is geleerd, te gehoor
zamen, en die het geleerde blijft toepassen, door strenge, overigens
humane, tuch t."
„Exposer une troupe a des pertes graves en des conditions out la riposte
est impossible, c'est vouloir la panique ou, tout au moins la demoralisation."
„Le trac" »A l'heure qui précède le combat, bien des soldats éprou-
vent ce malaise particulier qu'on appelle dans la vie normale te „trac".
C'est le trouble du candidat aux approches de l'examen, de l'orateur
novice au pied de la tribune. C'est une oppression énervante falte de
crainte et d' i m p a t i e n c e. On voudrait en finir au plus vite, mais.
l'on voudrait aussi différer encore un peu.
Lorsque deux armées sont en présence, il ne s'agit plus seulement d un
succès, d'une carrière: l'enjeu s'appelle 1 a v i e et le risque, la mo rt.
Pour beaucoup enfin cette terrible alternative se double d|une méfiance
envers soi-même: la peur de la honte, la peur d'avoir peur."
Zelfs de dappersten schijnen niet te ontsnappen aan die alles overheer-
schende zucht der menschelijke natuur: de zucht tot zelfbehoud. Men
herinnere zich het „Tu trembles, vieille carcasse dat Turenne zich zelf
toevoegde. Canrobert zeide eens„Ceux qui prétendent n'avoir jamais
connu la peur: je ne les crois pas!" De generaal de Brack liet zich in
denzelfden geest uit door te zeggen Quel est 1e vieux soldat qui, franchement
et la main sur sa conscience peut se flatter d'avoir regu 1e baptème du
feu sans émotion
Zeer deprimeerend werkte op 1 Mei 1904 bij den opmarsch van de Ja
panners naar de Russische stellingen aan de Jaloe het feit, dat de Russen
het vuur zoo laat openden. Een der Jap. off n vertelde daarvan aan Hamilton
„Rien n'est impressionnant comme le silence absolu des fusils de Ia
défense."
Zijn dan alten lafaards? Generaal de Brack antwoordt hierop, met de
navolgende ware woorden„Ne vous hatez pas de taxer de lacheté 1e
jeune homme qui palira en allant au feu pour la première fois. Savolontë
peut être ferme et son coeur haut, mais son tempérament est nerveux; la
paleur de son visage n'est pas un indice de peur".
En wèl hem, die met die factoren rekening houdt; die zijn troep onder
de voor dezen meest gunstige omstandigheden, vooral de eerste maal,
in het vuur brengt. Somtijds is zelfs een marsch in 's vijands richting,
zonder dat een gevecht volgt, reeds voldoende, om den troep te doen
vertrouwen in eigen durf."
Daarna volgt een artikeltje over de uniformverandering. De Schr. oppo
neert tegen de onkosten, welke die verandering voor de officieren ten
gevolge zou hebben. Waar bezuinigen het parool is en de officieren daar
ook de gevolgen van zulten ondervinden (afschaffing duurtetoeslag) gaat
het z- i. niet aan hen nog te dwingen onnoodige onkosten te maken.
F.T. geeft eenige beschouwingen onder het hoofd: „Zuinigheid". Schr.
acht het niet te ontkennen, dat het Nederlandsche Gezag over Indië o. m.
steunt op het Leger, hetgeen wel niet hard zal worden tegengesproken.
Verder is er als taak voor het Leger: de beveiliging naar buiten; alleen
de uilgaven hieraa.. verbonden, zou Schr. onder de Oorlogsbegrooting
willen opnemen, die verbonden aan de taak „steunpilaar van het Gezag"
onder B. B. willen brengen.
In principe is daar zeker wat voor te zeggen, alleen zal de scheiding der
uitgaven, v. z v. Java betreft, niet zoo heel eenvoudig zijn. Uiteraard zou
de totale Indische begrooting er niet door worden verminderd— eerder het
tegendeel zou zich voordoe n—en het zou verder niet uitgesloten
zijn, dat op die nieuwe Oorlogsbegrooting nog ijveriger werd beknibbeld,
dan thans reeds het geval is.
Avoir le trac in de rats zitten.
60
