die eerst naar den steiger geroeid moesten worden, konden nu
geheel gesleept worden door de mijnenvegers.
De paarden werden ontscheept met speciale booten, die de
Duitschers voor den oorlog reeds bezaten: platte stalen booten,
aan den boeg voorzien van een klapbrug. Ze waren te zwaar
om geroeid te worden, doch om ze door de branding te trekken,
waar ze niet doorheen gesleept konden worden door de stoom-
barkassen, waren ze voorzien van een speciaal geconstrueerd ka-
beltouwenstel. Sommige transportschepen lagen 5 K M. uit den
wal, zoodat met vlaggen geseind moest worden om den gancr
van zaken te regelen, 's Nachts werd doorgewerkt. Er werden
uit voorzorg tegen vliegmachines geen vaste lichten op de lan
dingsplaatsen opgesteld, doch men werkte in het schijnsel der
zoeklichten. Ook de transportschepen hielden hun lichten gedekt.
Op 15 October was de geheele ontscheping te Tagga voltooid.
Intusschen waren de ledige transportschepen teruggekeerd om
de rest der Divisie te halen. Het eerste échelon had op 16
October op het Zuidelijk schiereiland de batterijen van de land
zijde genomen en het eiland doorkruist in de richting van Moon,
waar ook een aantal Duitsche trawlers waren aangekomen, doch
die door een oud Russisch slagschip in bedwang gehouden werden.
Op 16 October landde het tweede transport in Arensburg-baai
en denzelfden avond kwamen de Duitsche oorlogsschepen voor
den Z. ingang van de Kleine Moon Sond en verdreven de daar
liggende Russische schepen, zoodat in den nacht van 17/18
October de Duitschers van Ösel naar Moon konden oversteken.
Daarna volgde op 17 October een landing op Dago door 3700
man met 300 matrozen.
Het belangrijkste van het verloop van de landing op 12 October
is voor ons wel de snelheid, waarmede, na grondige voorberei
ding, de landende troepen zich de gelegenheid hadden verschaft
hun zwaar materiëel te lossen. Veel ontschepingsmiddelen en
steigermateriaal waren medegenomen. Een tweede bijzonderheid
is de nadering bij nacht tot een bepaald kustgedeelte, door ge
bruik te maken van een vooruit gezonden duikboot, terwijl ten
slotte de vorm van de gekozen baai de afsluiting tegen duik-
booten vergemakkelijkte. „Speed of landing is the great element of
succes schrijft Admiraal Bacon, commandant van de Dover Patrol
Het is de kunst, en de techniek maakt dit bereikbaar
een groote troepenmacht te ontschepen vóór de vijand tijd heeft
het landingspunt te onderkennen en te bereiken met voldoende
krachten. En wat dit laatste betreft: „Nothing in war is certainty".
B. Scheepsruimte en troepentransport.
Het volgende is slechts bedoeld als een kleine bijdrage tot
de oplossing van de vraag of de jongste ervaringen aanleiding geven
om onze opvattingen van de mogelijke sterkte van een eerste
B. V. transport te herzien.
46
