cc). De luchtdruk. Deze wordt afgelezen met behulp van een
barometer. Wenscht men den druk op grootere hoogten te weten,
dan maakt men gebruik van een (benaderde) barometrische
hoogteformule, bij voorkeur door middel van een nomogram.
dd). De vochtigheidstoestand. Voor de practijk is 't bepalen
ervan van weinig belang. De meting geschiedt met hygrometers;
voor grootere hoogten met behulp van zelfregistreerende, op
dezelfde wijze als zulks met de temperatuur het geval is.
ee). De wind. Bepaald moeten worden richting en snelheid.
De waarden nabij den grond worden resp. door een wind
wijzer en een anemometer bepaald, en zulks op eenige hoogte
boven de omringende terreinvoorwerpen, daar anders de toevallige
constellatie van deze een belangrijken invloed uitoefent.
Voor windmetingen op grootere hoogten kan men van vliegers
gebruik maken. De windrichting wordt afgeleid uit de richting
waarin zich de vlieger bevindt, de snelheid uit den trek op den
kabel, terwijl de hoogte van den vlieger uit de afgeloopen kabel
lengte en de hoek waaronder men den vlieger ziet, kan worden
gevonden.
Liever gebruikt men in plaats van vliegers loodsballons. Dit
zijn betrekkelijk kleine gummi-ballons, die men met behulp van
waterstofgas een constante stijgsnelheid kan geven, b. v. 100 M.
per minuut. Om de minuut bepaalt men met behulp van een
daartoe ingerichten theodoliet, de richting en de helling van de
lijn opstijgingsplaats-ballon. Daar men de hoogte op ieder mo
ment weet, is de plaats van de ballon telkens te berekenen,
waarna de doorloopen baan kan worden uitgezet. Uit de figuur
kan men verder voor iedere strook de windsnelheid en richting
afleiden.
Voor 't bepalen van de windgegevens bij nacht bezigt men
loodsballons, die van een lichtje voorzien zijn.
De bepaling van de temperatuur van het kruit geschiedt door
personeel van de artillerie zelve. De overige weergegevens wor
den in het weerstation door deskundig personeel b.v. om de 4
uur—vastgesteld, waarna een weerbericht wordt uitgegeven.
Het weerbericht, als regel in verkortingscode gesteld, geeft b.v.
aanHoogte van het weerstation. Luchttemperatuur en luchtdruk
bij den grond. Ballistisch luchtgewicht voor banen tot 1000, 2000,
3000 etc. M. boven den grond. Windrichting en -snelheid bij
den grond. Ballistische wind-richting en -snelheid voor banen
tot 200, 400, 600, 800, 1000, 2000, 3000 etc. M. boven den grond.
Onder ballistischen wind voor een baan van 800 M.
hoogte verstaat men een naar richting en snelheid constante wind,
De windrichting kan b. v. worden uitgedrukt, door voor de richting
waaruit de wind waait, den roosstand van het bekende artilleriekompas
op te geven.
53
