elevatie vereischt van „b" minuten. (Te vinden uit de schoots-
tafel). De schootsafstand zij „s" KM., de waarnemingsafstand
w KM. De waarnemingshoek moge zijn a °/00 (dat zijn
deelen van den cirkelomtrek) en wordt gevonden met behulp
van de celluloïdplaat.
Gemakkelijk is nu uit de figuur te vinden:
a). dat de waarnemer de vork ziet onder een hoek, welke gelijk
is aan v sin a; w °/00. Voor afwijkingen betrekkelijk dicht
bij de waarnemingslijn is dus een afwijking van 1 °/oo> gezien
door den waarnemer, te corrigeeren door middel van elevatie
wijziging van w: sin a Meter of bWv sin a minuten.
Deze factor zullen wij de axiale correctie noemen en voor
stellen door Ca. Aldus is: Ca w: sin a Meter of bw: v
sin a minuten, form. 8.
b). de andere wijze van corrigeeren door zijdelingsche verplaat
singen. Deze wijze van corrigeeren is zoo algemeen bekend, dat
wij die niet zullen behandelen. Deze factor zullen wij de laterale
correctie noemen en voorstellen door Cl. (bij de Kust- en
Stelling Art. bekend onder q).
Cl (w:s) X (1 cos form. 9.
c). de parallelle correctie. Immers eenmaal de schoten in de
waarnemingslijn gebracht, zal de vuurleider bij eiken sprong
èn afstand (of elevatie) èn zijdelingsche richting
tegelijk en van elkaar afhankelijk moeten veranderen
om de schoten in de waarnemingslijn te houden. Met de
axiale vork D,D2 hangt onverbreekbaar samen de laterale
vork W,W2 (welke laatste bij de K. en St. Art. bij een
vork van 100 M. bekend is als de C100) Aldus met de axiale
vork v of b hangt samen de laterale vork v tg as °/00. Bij
het parallel corrigeeren zal met een wijziging in afstand van
v Meter of b' samen moeten gaan een wijziging in zijde
lingsche richting van v tg a s °/00voor een wijziging in
afstand van 1 Meter, of wel 1', een wijziging in zijdeling
sche richting van tgs a s u/00 resp. v tgs a b s °/oo voor
een wijziging in zijdelingsche richting van 1 °/00 een wijzi
ging in afstand van stgs a Meter of bsv tgs a minuten.
Aldus de formules, indien wij de parallelle correctie, behoo-
rende bij 1 Meter of 1 minuut axiaal, Cpl noemen en die be-
hoorende bij 1 °/03 zijdelings Cpa, dan is
Cpl tgs a S °/oo of V tgs a bs °/00 form.
Cpa s tgs a M. of bs v tgs a'form.
De vuurleider zal voor zijn vuurleiding de bovengenoemde
betrekkingen te voren moeten uitrekenen en deze in het hoofd
van zijn schietstaat opnemen (zie daarvoor de aan het eind
gegeven vier voorbeelden).
148