kosten. Want dat kleine dreumesje heeft, relatief gesproken, veel
meer kracht in z'n vingers dan wij volwassenen. Dat komt, omdat
onze nog niet geheel opgerichte oer-stamvaders, een slordige paar
millioen jaren geleden, óók hun handen meer noodig hadden dan
hun voeten. Het jeugdige kind, dat nog niet kan loopen, kan
wèl aan een horizontale staaf hangen, hetgeen ons, volwassenen
niet zoude gelukken.
Wat ik bedoel, is dit! Waar zich door een oneindige reeks van
jaren heen sommige physieke eigenschappen hebben gehandhaafd,
zijn ook de psychische eigenschappen des menschen iets, dat in
de kiem reeds was, zóówasennietanders. En ze blijven
zoo van het eerste levensteeken tot den laatsten ademtocht.
Men zal het ingewikkelde raderwerk van 's menschen psychisch
mechanisme kunnen smeren, hier en daar een van z'n as geraakt
raadje beleidvol kunnen vastzetten e. d. Maar men zal ze niet
kunnen verwisselen, vergroven of verfijnen. Want dan gaat 't
samenstel rammelen of raakt defect en werkt niet meer, zooals
het moet werken.
Ziehier, wat de bekende schrijver Arnold Bennett zegt omtrent
„Dealing with temperament":
Om het beste van het leven te maken, is het een absolute nood
zakelijkheid, de eigen geaardheid niet te onderdrukken, echter
zonder t e groote toegeeflijkheid. Redeneering is uitmuntend en te
bewonderen, doch ze mag niet de eenige levensgids zijn. „And
those wondrous persons who invariably act according to the
dictates of reason are usually enormous bores: disagreeable,
priggish and without imagination. Fortunately there are very few
of them. (Maar die weinigen zijn nog te veel en ze kunnen, vooral
in een leger of in een ambtenaarsmilieu, als „beoordeelaar" veel
kwaad doen). Te zeggen, dat de rnensch een redeneerend wezen
is, is dichterlijke overdrijving. De rnensch is soms een redenee
rend wezen, maar een wezen met eigen geaardheid altijd. Daar is
hij mee geboren en die geaardheid houdt nimmer op, hem te
beïnfleuenceeren. Ze is als de invloed van den wind of van het
getij op een schip, met dien verstande, dat ze altijd in dezelfde
richting werkzaam is. Geen rnensch kan zijn geaardheid veran
deren, en bijna niemand slaagt erin, die ook maar in geringe
mate te wijzigen. „When you are born, you are done for, in the
matter of temperament. This may be regrettable, but it i s so,
and the fact should be faced." Verzet u tegen uw aard en wezen
en het zal u slecht vergaan. „In such combats reason is a bow-
and-arrow soldier and temperament is a tank. Bij temperament I
mean the general bent and character of a man's vitality."
Sommige menschen zijn geboren, om te bevelen, anderen- en
dezen vormen verreweg de meerderheid om te gehoorzamen.
Sommigen houden van verantwoordelijkheid; de overgroote meer
derheid onzer haat die. Sommige menschen zijn hartstochtelijk
413