Hoe men verder over deze beschouwingen moge denken, in ieder
geval zal elke vermindering, die onze legersterkte (en dus die
v a n d e n v ij a n d) ondergaat, het belang van deze aangelegen
heid vergrooten. Daarom kan het zijn nut hebben eens naar een
voorbeeld om te zien van sneller oprukken, dan men gewend is
als normaal te beschouwen.
In Januari 1891 ontstond in Chili een burgeroorlog uit eene
revolutie van de Congrespartij tegen den president-dictator
Balmesada. De marine sloot zich bij de congrespartij aan, welke
de Noordelijke provincies bezette. Op 7 Mei begon daar de orga
nisatie van een nieuw leger, samengesteld uit 3 Brigades a 3 Regtn
Inf., 1 Escadron Cav. en 1 Bataljon Art., gedeeltelijk van moderne
geweren (Mannlicher) voorzien en geoefend onder leiding van
Coronel Körner, een gewezen Saksisch officier, die den Fr.D.
oorlog had medegemaakt. Half Augustus kon dit leger, gebruik
makend van de overmacht ter zee, op de kusten der Z. helft een
landing ondernemen.
Chili heeft, gelijk bekend, evenals Java een lang gerekten vorm.
Bij 4500 K. M. kustlengte gemiddeld slechts een breedte van 200
K. M. Het spoorwegnet was toen nog minder ontwikkeld dan
thans. Het verdedigend leger 33.000 man) kon wel eenige
hoofdpunten dekken, doch een landing kon niet belet worden. Er
waren 2000 man noodig om in het binnenland opstanden te voor
komen. De overige strijdmachten waren in 3 groepen gesplitst:
10.000 man bij Coquimbo, 6000 bij La Concepcion, 15000 bij
Santiago.
Er bestond slechts weinig kans, dat de onderdeelen elkaar
zouden kunnen steunen. In geval van eene landing tegenover de
middengroep b. v. zouden van Le Concepcion de eerste 24 uur
slechts een paar duizend man ondersteuning gezonden kunnen
worden. De vernieling van de spoorbrug over de Rio Maipo,
halverwege het traject, zou ten gevolge hebben, dat voor die onder
steuning een week noodig zou zijn. Het operatieplan van Körner
was gebaseerd op een afspraak met op de hand der Congressisten
zijnde inwoners, om die spoorbrug te vernielen, of op andere wijze
het concentratie-vervoer in de war te brengen. Dan kon de ver
dediger hoogstens 15000 man tegenover de landende troepen
stellen. Het was van groot belang voor den aanvaller, door snel
handelen den tijd te benutten, vóór de Divisie te Coquimbo die
bij gemis aan een spoorweg 14 dagen marcheerens zoude behoeven
om aan te sluiten op het landingspunt zou kunnen zijn.
De stoornis van de concentratie, door op dien kwetsbaren spoor
weg vernielingen aan te brengen, opende een gelegenheid om de
troeper. bij Valparaiso en Santiago afzonderlijk aan te grijpen, al
zouden deelen van de troepen uit Concepcion een kleine verster
king kunnen leveren.
Een landing bij Valparaiso bleef buiten beschouwing, omdat dit
521