eskader voor Smyrna gekomen en had het fort Jeni Kalé beschoten, nadat de Turken den eisch om de stad over te geven, hadden afgewezen en was daarna weer verdwenen. Nu kwamen zij terug, doch de toestand had zich sindsdien veranderd. Nadat in Jan. 1916 de Balkanbaan was vrijgekomen, bestond er een rechtstreeksche verbinding tusschen Turkije en de Centrale mogendheden. Men had hiervan gebruik gemaakt om eenige moderne art. naar Turkije over te brengen. Veel was dit uit den aard der zaak niet, daartoe w^s de tijd te kort geweest. Hevig deed zich het ontbreken van kust-art. gevoelen. De paar oude 24 c. M. kanonnen met hun dracht van 7 K. M. waren natuurlijk van geen waarde. Marine ontbrak bij Smyrna geheel. De vijandelijke vloot drong dan ook zonder eenige moeite diep in de Golf van Smyrna door en richtte op het eiland „Kosten" een steunpunt in. Er werden 2 monitors en verscheidene jagers ge- stationneerd, een vlieghaven ingericht, battn opgesteld, enkele kleine eilanden bezet en tegen ev. poging tot hulp van de zee zijde, mijnenvelden gelegd. Het eenige wat van Turksche zijde hiertegen gedaan kon worden was met de aanwezige art. den aanvaller te bestrijden. Met over winning van schier onoverkomelijke moeilijkheden werden een veld- en een berg-batt. door het bijna niet van wegen voorziene terrein naar de N. punt van het schiereiland Komidja gebracht Toen de veldbatt. voor de eerste maal haar vuur opende op een paar motorbooten, die de verbinding tusschen de eilanden onder hielden, kwam dadelijk een der monitors er op af en ging 4 K. M. van Komidja liggen. Uit de ter beschikking staande gegevens is niet na te gaan of het om een of andere reden noodzakelijk was, dat het schip op een voor zijn zware art. zoo kleinen afstand moest gaan liggen, in plaats van buiten het bereik der Turksche batt. te blijven. Het resultaat van dit typische art.-duel (24 c. M. tegen veld-art.) is geweest, dat aan Turksche zijde één vuurmond buiten gevecht werd gesteld, maar dat de monitor in brand werd gescho ten. Blijkbaar had hij ook een machinedefect opgeloopen, want hij verdween zeer langzaam, niet meer schietend en werd tenslotte door een jager weggesleept in de richting Mytilene. In latere gevechten werd de batt. door vuur van jagers of door bomaanvallen herhaaldelijk gedwongen van stelling te veranderen. Verdreven van Komidja werd zij echter niet. Aangezien de vijand van hieruit bestreden kon worden, werden nog twee battn aange voerd; een veldbatt. en een moderne 15 c. M. hw.-batt. Tusschen deze battn en de Eng. schepen (ondersteund door de landbattn bij de havenplaats Tholos) is een harde strijd gestreden tot de Eng. de haven van Tholos verlieten en zich terugtrokken naar de N. W. punt van Kosten, waar ook hun vlieghaven was. Van D. (Turksche) zijde wordt dit een succes genoemd. Inderdaad is dit niet het geval, want een nadeel voor de Eng. was het niet. Hun 527

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1923 | | pagina 29