De bestrijding van ongewenschte, de bevordering van en de steunverleening aan gewenschte invloeden op het geestelijk leven der menigte kan de Regeering slechts in handen houden, indien zij de middelen voor het onderling verkeer blijft beheerschen. De graad van volmaaktheid, waartoe die middelen zijn opgevoerd, bepaalt hunne waarde ten aanzien der mogelijke invloeden. V. Regeerings-voorlichting. Op den weg der Regeering, en op de grens tusschen voorberei ding en regeling, ligt het, de bevolking in voorkomende gevallen tijdig in te lichten omtrent de volkenrechtelijke gevolgen van oorlog en isolatie. Tijdige verspreiding van zuivere en gezonde begrippen omtrent het ontstaan van nieuwe toestanden, zonder daarop vooruit te loopen, voorkomt veel leed en kwaad en bevor dert het vertrouwen. De reeds genoemde officieele berichtendienst kan zijn optreden .naar buiten daarmede aanvangen. Paniek dient vermeden te worden. Om te kunnen volhouden en in geval van isolatie is het immers niet anders dan een kwestie van volhouden is zelfvertrouwen noodig. Waar de omstandig heden voor Java van dien aard zijn, dat wellicht reeds vóór of in den aanvang van een isolatie een maatregel moet worden getroffen, welke dat vertrouwen ernstig zou kunnen schaden, ja, oorzaak van paniek zou kunnen worden, moet daarmede rekening worden gehouden. De bedoelde maatregel is de verplaatsing van den zetel van Regeering en Volksraad. In het I. M. T. van Mei 1916 sprak de heer Muurling, toen Kapitein van den Generalen Staf, zich dien aangaande als volgt uit: „Het zou zeer gewenscht zijn reeds thans de bevolking gemeenzaam te maken met het denkbeeld, dat in oorlogstijd de bestuurszetel zal worden verlegd, en voorts haar er op voor te bereiden, dat in geval van oorlog eene vijandelijke invasie van een deel van Java als regel niet te beletten zal zijn, maar dat eene dergelijke, aanvankelijke invasie omtrent den uitslag van den krijg niets beslist en zelfs niet als een eerste succès voor den aanvaller mag worden aangezien. Te veel wordt nog geloofd zelfs in ontwikkelde Europeesche kringen dat ons Leger zal trachten in elk geval eene landing te beletten, zoodat het gevaar groot is, dat eene volbrachte vijandelijke landing een deprimee- rende invloed zal hebben". Door uitgave van een beknopt en helder vlugschrift, door aan plakbiljetten en strooibiljetten, door mededeelingen in de bladen is veel te bereiken. Van militaire zijde zouden een krijgsgeschied kundig archief en een geheime militaire inlichtingendienst hulp verleenen en gewenschte gegevens verschaffen kunnen. Stukken van meer blijvende waarde zijn door de verspreiding van een Oranjeboek tot gemeengoed te maken. Allerlei uiteenzettingen komen voor opname daarbij in aanmerking. Als voorbeeld wordt hier slechts genoemd het antwoord door 536

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1923 | | pagina 38