■veel onderscheid, b. v. houten of ijzeren dwarsliggers) en hoeveel?
Waar smalspoorlocomotieven in gebruik zijn en van welke capa
citeit? Is bekend, welke openbare diensten, maatschappijen en
firma's prikkeldraad hebben en hoeveel en waar dit is opgelegd?
Bestaat er eenig begrip van de houtvoorraden op Java, die voor
gebruik gereed liggen? enz. enz. Een voorbeeld; eenige jaren
geleden was veel te doen over pontonmateriaal voor het leger.
Bij een verkenning in den omtrek van Soerabaja zag ik tientallen
éénvormige groote ijzeren prauwen bij een suikerfabriek aan de
Brantas, kant en klaar voor pontons, voldoende voor meerdere
bruggen over deze breede rivier. Kent men de hulpmiddelen op
dit gebied aanwezig op de Solorivier, de Tjimanoek, de Tjitaroem
e. a. benedenrivieren?
T. o. van de voor autotransport op Java aanwezige middelen is
men n. h. v. goed op de hoogte, maar is het nu ook bekend, dat
alle autoverkeer van West- naar Midden- en Oost-Java steeds over
één groote brug moet gaan, gevaarlijk dicht aan de Noordkust
gelegen?
Zoover mij bekend is geen enkele troepenoefening ooit in ver
band met dezen belangrijken overgang gehouden.
Ziet, vele misstanden worden en terecht geweten aan „er
is geen geld", maar t. o. van de registratie van de zeer vele hulp
middelen, waarover in oorlogstijd beschikt kan en móet worden
geldt deze verontschuldiging niet. Zij vergt een bescheiden en
geduldigen arbeid, maar van het hoogste belang en is daarom
plicht".
Zijn er, sinds het bovenstaande in druk verscheen, belangrijke
vorderingen gemaakt ten aanzien dier registratie?
En toch wordt algemeen de juistheid erkend der stelling: „Een
grondige vredesvoorbereiding van de personeele en materieele
hulpmiddelen van een staat is de eenige waarborg tegen bloedige
en dikwijls onherstelbare verliezen vooral in den aanvang van den
oorlog" (Kapt. P. J. Graaff in het W. J. 1920 der I. K. V.).
Moet de achterstand dan niet geweten worden aan een te kort
in ideëelen zin?
Voorts zij nog herinnerd aan de wettelijke voorzieningen en
regelingen, bij ingrijpen der Regeering in het economische leven
vereischt, zoodra gevaar voor isolatie dreigt. Het is niet twijfel
achtig of ook hier zal dan de speculatiezucht beperkt, zal tegen
het onttrekken van gemunt geld aan de circulatie een verbod uit
gevaardigd moeten worden. Er zullen stemmen opgaan, die de
wenschelijkheid van een moratorium betoogen. De vaststelling van
maximum-prijzen en de distributie zullen hun intocht doen. De
„Regeling nopens de in geval van oorlog met een B. V. of bij
oorlogsgevaar in het belang van de Landsverdediging te treffen
voorzieningen" (Indisch Staatsblad 1919 No. 748) is ongetwijfeld
549