voeren,— ten koste van schatten aan nutteloos verloren kapitaal
en energie.
De tactische vergissing zien wij in het verwaarloozen, of althans in
het zeer sterk onderschatten, van de bij uitstek ongunstige natuur
lijke omstandigheden, waaronder de duikboot in de Nederlandsch-
Indische wateren zal hebben te strijden. Dienaangaande het
navolgende.
Wat de heer Kaijser daaromtrent ook moge zeggen, tegen
over gewapend materieel, vooral tegenover beveiligde
vloten (en daar gaat het hier om), is de duikboot een groote
teleurstelling gebleven. De heer K. geeft dat ook gedeeltelijk
wel toe, en ziet de reden daarvan vooral in het gemis aan samenwer
king met andere maritieme strijdkrachten. Vooreerst is die meening
zeer aanvechtbaarmaar is zij juist, dan is daarmede toch ook
goeddeels het fraaie van de duikboot af. Met eindeloos vernuft
construeert men een oorlogswapen, dat men als voornaamste deugd
de gave der onzichtbaarheid wil verleenen, en moet dan achteraf
ervaren, dat het zeker niet op resultaten mag hopen, als hef
niet wordt vergezeld van drijvende middelen, die aan zichtbaar
heid niets te wenschen overlaten Het is duidelijk, dat in vele
gevallen bijv. ook in dat van onze vijandelijke transportvloot
het succes der duikboot dan eerst recht twijfelachtig gaat wordetr,
zeer zeker wanneer men, zooals wij officieel en semi-officieel
nu sedert jaren bezig zijn te doen, van de daken heeft verkondigd,
naar welke beginselen men zijn actie denkt te voeren.
Maar zooals ik zeide, de meening, dat in gemis aan samen
werking met andere strijdmiddelen de voornaamste oorzaak moet
worden gezien van het fiasco der duikboot, is zeer aanvechtbaar
ik deel haar dan ook niet en bevind mij daarbij in gezelschap
van verantwoordelijke Duitsche bevelhebbers, die juist in het
vermogen der duikboot, zich onafhankelijk en zondersteun van wien
of wat ook in een vijandelijke omgeving op te houden, de voor
naamste verdienste van dat wapen hebben erkend. Voor mij ligt
de hoofd-oorzaak van zijn blijkbaar échec wel degelijk in de
afweermiddelen en beveiligingsmethoden, zooals die in den loop
van den oorlog zijn ontstaan en naar gelang van omstandigheden
ook tegenover ons zouden worden toegepast.
Nu heeft men zich beijverd, argumenten bijeen te brengen om
het aannemelijk te maken, dat wij hier in een geheel anderen
toestand zouden verkeeren dan zich in den wereldoorlog heeft
voorgedaan, en dat wij dientengevolge met betrekking tot het
succes der duikboot betere verwachtingen mogen koesteren,
dan op grond der oorlogservaring gewettigd schijnt. Het zou te
ver voeren, die argumenten hier aan te halen en stuk
voor sfuk op hunne juistheid te onderzoeken, maar dat is ook
niet noodig om de eenzijdigheid dier beschouwingen aan te
toonen. Daartoe kan ik volstaan met te constateeren, dat in al die
betoogen met geen woord gerept is van de ongeëvenaard
572
