waarts wilde terugtrekken, doch dat hij na een onderhoud met
Foch dat plan opgaf en zijn troepen in hunne stellingen hield.
Onder deze moeilijke omstandigheden voegde ieder zich naar de
autoriteit van Foch, onder wiens bevelen eerst koning Albert,
daarna ook de Eng. zich stelden.
Zoocra echter ook hier het gevaar was geweken, hield de
eenheid van co op en had men weer 3 legers, welke naast elkaar
streden onder zelfstandige opperbevelhebbers, die bij operatiën
door besprekingen, door geven en nemen, de samenwerking
moesten verkrijgen.
Een geluk was het voor de Entente-mogendheden, dat Joffre na
den slag aan de Marne een zoodanig vertrouwen genoot, dat zijn
inzichten vaak werden gevolgd. Doch dit hief de nadeelen van het
gebrek aan eenheid van co niet op. Bevelen kon Joffre aan de
Belgen en Britten niet geven. De besprekingen voerden steeds
slechts tot een compromis, waarbij rekening moest worden gehou
den met de inzichten der zelfstandige bevelhebbers omtrent het
gebruik der troepen.
Zoowel aan Fransche als aan Br. zijde zag men intusschen de
voordeelen van die eenheid in en van beide zijden werden herhaal
delijk pogingen in het werk gesteld om tot haar te geraken. De
grootste moeilijkheid, welke men daarbij ondervond, was het
overwinnen van den nationalen trots. Hier had men 2 legers,
waarvan geen van beide het overwicht van het andere erkende,
zoodat van een gemakkelijk volgen van den raad, de voorstellen
van de eene partij door de andere, geen sprake was. Voorbeeld
o.a. is de poging van Gallieni bij French om van dezen gedaan
te krijgen, dat hij niet verder terugtrok voor de D., maar den aanval
van zijn leger zou steunen, een voorstel, dat niettegenstaande alle
aandringen werd afgeslagen. Tijdens den slag aan de Yser kostte
het Foch de grootste moeite French er van terug te houden, het
gevecht af te breken en terug te trekken.
Gedurende het geheele jaar 1916 streefde Briand naar het ver
zekeren van „l'unité d'action sur l'unité de front".
Tijdens den slag aan de Somme bestond er een uitmuntende
verhouding tusschen Foch, comdt der Fr. troepen en Haig, zoodat
de nadeelen van het gebrek aan eenhoofdige leiding niet uit
kwamen.
Briand verloor echter zijn doel niet uit het oog en ten slotte had
hij in Febr. 1917 het succes, dat de Eng. Regeering den 26sten
van die maand een conventie aannam omtrent de regeling van de
samenwerking der legers. Lloyd George had vooral zich zeer
ingespannen om die conventie door zijn regeering aangenomen te
krijgen.
Evenwel was men nog niet verder gekomen dan samenwer
king. Eenheid van co bestond nog niet. Het Br. leger werd niet
onder de bevelen van den Fr. Generalissimus (Nivelle) gesteld.
605
