niettegenstaande den regen werden één nacht in het hooi van een
hooiberg in de open lucht, twee nachten in een leege spoorwagon,
twee nachten in de auto's en de camions doorgebracht. Alle offi
cieren van het Regiment gebruikten de maaltijden zooveel mogelijk
gezamenlijk, waartoe men eenige eenvoudige messgoederen had
meegenomen, terwijl een kanonnier als kok fungeerde.
Reeds elders had ik gelegenheid de goede eigenschappen vain
den Franschen soldaat te vermelden; ook bij deze manoeuvres ver
vulde hij voor zoover ik kon nagaan, zijn plichten met grooten ijver
en plichtsbetrachting; ik ben dan ook vol bewondering voor Zijn
houding; nooit werd eenig gemopper vernomen, en immer wefd
gewillig en met ambitie gedaan wat van hem verlangd werd.
Ook de zeer hartelijke en kameraadschappelijke wijze waarop
de Fransche officieren van het Regiment ondergeteekende hebben
ontvangen, verdient allen lof.
Eindbeschouwingen.
Aan het einde van mijn verslag gekomen rest mij nog eènige
zaken te vermelden, die moeilijk onder de vorige rubrieken te
brengen zijn; het zijn veelal persoonlijke indrukken en ervaringen
gedurende mijne detacheering opgedaan.
Discipline. Het leger is zeer goed gedisciplineerd, de militairen
beneden den rang van officier hebben weinig in te brengen, en
zelfs in de officiersrangen is het verschil tusschen de onder
scheidene rangen groot. Het hangt echter veel van den Regiments
commandant af op welke wijze de officieren van zijn regiment met
elkander omgaan. Bij het 44e Regiment ACP. waarbij ondergetee
kende de groote manoeuvres in Bretagne volgde, was de omgang
zeer kameraadschappelijk en aangenaam.
In de officierswereld zelve zijn verschillende coteriën, die zich
veelal van de burgerij afgescheiden houden.
De strenge discipline spreekt duidelijk uit het Reglement op den
Inwendigen Dienst, dat hoewel hoofdzakelijk met ons reglement
overeenkomende, in eenige opzichten hiermede treffende verschillen
vertoont. Strafdetachementen, waar de soldaat aan strengere disci
pline is onderworpen worden noodig geoordeeld.
Soldaten die zich slecht gedragen, worden ingelijfd bij korpsen
in Marocco, waarheen ook die miliciens gezonden worden, die op
den datum van hun inlijving voor zekere straffen in een strafge
vangenis vertoeven. Het strafstelsel is geheel van het onze ver
schillend, vrijwel ieder meerdere kan straffen opleggen, en hoe
hooger de rang van den strafoplegger des te zwaarder de door
hem op te leggen straffen kunnen zijn; ook de straffen voor offi
cieren zijn veel zwaarder dan bij ons leger het geval is.
Indien een officier een artikel in een tijdschrift of een dagblad wil
inzenden, behoort hij met naam en rang te onderteekenen zonder
vermelding van betrekking en tegelijkertijd met de inzending een
730