gebruik van het vliegtuig in den verbindingsdienst mogen hier
volgen.
Tijdens den laatsten oorlog was ter voorkoming van het gevaar
voor afluisteren van t e I e f o o ngesprekken het gebruik van pa
trouille-telefonen, als die in Indië, binnen 5 K. M. van den vijand
verboden. Alleen telefonen met dubbele draadgeleiding mochten
gebezigd worden, terwijl dan nog druk. gebruik gemaakt werd van
code en geheimschrift.
Bij het telegrafeeren werd als regel geen sneller tempo
dan 10 woorden per minuut gehaald.
Geluidverbindingen (claxons, signaalhoorns, fluiten en
sirenen) zijn op beperkten schaal gebruikt voor kleine afstanden,
4 a 500 M. (Ook uit vliegtuigen).
Het gebruikvan seinlappen is een der middelen om
met vliegtuigen in verbinding te treden. Die lappen hebben een
vorm en kleur, welke duidelijk tegen het omliggende terrein moeten
afsteken en worden op een uit het vliegtuig zichtbare plaats op
den grond uitgespreid. Het vliegtuig moet voor de samenwerking
met de troepen op den grond de juiste plaats weten van den com
mandant en den troep, terwijl een code moet zijn vastgesteld om
een serie van berichten van beneden naar boven te kunnen over
brengen. Indjen steeds een radio-verbinding mogelijk was, zou dit
laatste niet noodig zijn, maar er werd in den afgeloopen oorlog (en
in de toekomst zal dit bij ons ook het geval zijn) voor alle mogelijke
diensten zoo'n druk gebruik van radio gemaakt, dat storingen niet
kunnen uitblijven.
Elk korps heeft dan een identificatie-sein, een aantal letters, door
bepaalde lappen voorgesteld, welke in verband met den seinlap
neergelegd, de plaats van den commandant van het korps aan het
vliegtuig kenbaar maakt. Dezelfde lappen op andere wijze gecombi
neerd dienen voor een code van signalen en berichten.
De vliegtuigen beantwoorden deze lappenseinen door middel
van lichtkogels, die in verschillende kleur, vorm en aantal
wederom een serie van berichten weergeven.
Teneinde vijandelijke vliegers geen inzicht in de groepeering der
strijdkrachten op den grond te geven, worden de seinlappen op
een var, 's vijands zijde moeilijk waar te nemen plaats gelegd en
bovendien alleen vertoond als de berichtwisseling plaats heeft.
Ordonnansen per vliegtuig zal men alleen in drin
gende gevallen bezigen over groote afstanden of indien moeilijk
te passeeren terreinen overbrugd moeten worden. De hoogere
bevelvoerenden en hun stafofficieren zullen er voor gewichtige
besprekingen een veelvuldig gebruik van maken.
Berichtkokers worden uit vliegtuigen geworpen voor het
overbrengen van bevelen, berichten, foto's, schetsen enz., indien
men te plaatse niet kan of niet wenscht te landen. Nabij de plaatsen
der commandanten van eenheden wordt daartoe een geschikt
805