den bijzonderen oorlogstoestand, kunnen ze dan de basis vormen
van beoordeeling voor de te nemen maatregelen.
En hiermede ben ik dan aan het einde gekomen van de be
handeling van den eersten eisch, te stellen aan den leider van
tactische oefeningen op de kaart, dat hij in staat moet zijn ver
schillende tactische toestanden te scheppen, die de basis zullen
vormen voor de te houden oefeningen.
Ik geef U thans in overweging, thuis eens een onderstelling
op te maken voor een tactische oefening op de kaart.
Ten einde een mogelijk toevallige overeenkomst tusschen de
op te maken onderstellingen te ontgaan, wil ik nog aangeven
welke onderstellingen gewenscht worden en bepaalde heeren
uitnoodigen hun krachten te wijden aan een bepaald aan te
wijzen geval.
Aan een der Artilleristen wil ik dan verzoeken te maken een
onderstelling voor een oefening, waarbij een afdeeling artillerie
een aanvallend optreden van 1 Regiment Infanterie met hulp
wapens zal moeten steunen, aan een ander hetzelfde te doen
met betrekking tot een verdedigend optreden. Kaart naar keuze.
Van de Infanteristen, onderling te verdeelen, zou ik gaarne zien
enkele onderstellingen voor een zelfstandig optredend bataljon
met hulpwapens,
een of meer onderstellingen voor een aanval van een bataljon
in een bepaalde strook en in hooger verband,
een of meer onderstellingen beoogende de beoefening van een
omvatting,
idem van een omtrekking,
idem van een evenwijdige vervolging,
idem van een ontmoetingsgevecht,
idem van een terugtocht,
idem van een flank-marschbeveiliging,
idem van een flank-gevechtsbeveiliging,
idem van een oefening, waarbij wordt uitgegaan van een be
paald terrein.
Waar met het oog op de vele deelnemers enkele heeren een
zelfde thema zullen behandelen, ware, waar mogelijk, nog onder
scheid te maken tusschen dag en nacht.
In afwachting van dezen arbeid, dien ik later nog hoop te
bespreken, kan ik thans overgaan tot de behandeling van den
tweeden eisch aan den leider van tactische oefeningen te stel
len n. 1.
b. de leiding moet gericht zijn op de ontwikkeling van mo-
reele eigenschappen, w. o. in de eerste plaats te noemen be
sluitvaardigheid, die niet te verwachten is waar geen zelfver
trouwen bestaat.
M. H. H. Het behoeft wel haast geen verklaring dat comman
danten die door hun handelingen in oorlogstijd groote verant
woording op zich laden, zelfvertrouwen moeten bezitten. Dat
248
