reglement geheel nieuwe denkbeelden brengt, lijkt mij de poging
om op die wijze de tactische kennis van de officieren te ver
meerderen te ontraden, omdat een dergelijke behandeling van de
tactiek veelal slaapverwekkend is en, althans voor een deel der
toehoorders, overbodig.
Nu zult Ge misschien zeggen het werd althans meermalen
opgemerkt wanneer men het had over de tegenwoordige metho
des van opleiding dat deze uitspraak wijst op geringschatting
van hetgeen in die tactische reglementen en voorschriften voor
komt, doch tegen die meening moet ik al dadelijk krachtig
opkomen.
Tactische reglementen en voorschriften vormen als het ware
den neerslag van de tactiek. Zeer zeker moet de inhoud aan de
officieren bekend zijn, maar ze zullen daarvoor zelf moeten
zorgen. Verwaarloozing van dien eisch komt op hun eigen reke
ning en niet op die van dengene, die leiding moet geven aan
hun tactische vorming.
Men bedenke vooral dat, waar, zooals gezegd, bedoelde regle
menten en voorschriften den neerslag vormen van de tactiek,
ze nimmer de bron kunnen zijn voor het vormen van een juist
taktisch inzicht.
Ze kunnen ons dus hoogstens bevestiging geven van onze
meening dat in bepaalde, overwogen, gevallen, naar ons taktisch
inzicht, op een bepaalde wijze moet worden opgetreden. Ze
kunnen ook een waarschuwing vormen wanneer onze overwegingen
ons in bepaalde gevallen zouden leiden tot een oplossing, die
met de voorschriften bepaald in strijd is.
Overigens moeten onze reglementen en voorschriften een
leidraad vormen voor hen, van wie bezwaarlijk een juist
taktisch inzicht is te verlangen, met name van de lagere com
mandanten, die van de tactiek, in haar wezen, geen studie kon
den maken.
Wanneer men het zoo juist besprokene goed begrijpt, zal
het duidelijk zijn waarom is af te keuren dat op de vraag
waarom doet U dat zoo en niet anders?" wordt geantwoord:
„omdat het in het reglement staat."
Het is dus juist andersom. Een handeling is met goed, om
dat ze in het reglement is voorgeschreven, maar ze staat in het
reglement voorgeschreven omdat ze goed is.
Een tactisch reglement of voorschrift is dan ook alleen dan
goed, als het voor de goede oplossing van elk taktisch vraag
stuk de ruimte laat.
Zou men dan ook in bepaalde gevallen tot de ontdekking
komen, dat zulks niet het geval is, dan mag een reglement of
voorschrift nooit aanleiding zijn om onze conclusie te
wijzigen, die gegrond is op taktische overwegingen,
doch hoogstens kunnen we het vraagstuk nog eens opnieuw
overwegen en, mochten deze geen wijziging brengen in het resul-