406
Het is meer dan waarschijnlijk, dat de Philippijnen, welke ongetwijfeld
voor een actie der Amerikaansche vloot zeer gunstige steunpunten bieden,
in lapansche handen zullen vallen, vóór de Amerikaansche vloot dit be
letten kan Ofschoon die eilanden voor Japan echter een prachtig defensief
bastion vormen, is hun bezetting onvoldoende, om de overzeesche ver
bindingen te beheerschen. Daartoe zou noodig zijn een beheersching der
straten Soenda en Bali, dus een verovering van Java, welke verovering
geen noemenswaardige bezwaren zou hebben, al ware het Indische leger
tweemaal zoo sterk als het tegenwoordige, al zou het Indische gouver
nement op zijn trouw onvoorwaardelijk kunnen rekenen, en al werd het
aesteund door een lichtmateriaalvloot, driemaal zoo sterk als die, welke
door de vlootcommissie werd voorgesteld. Een bezwaar echter voor de
onderneming is, dat zi] geflankeerd wordt door de Singapore-positie der
Britsche vloot.
Aangenomen dat 't den Japanner gelukte, om trots die flankbedreiging
zich van ons hoofdeiland meester te maken, zou, zoolang de Britsche
vloot ongeslagen als een „fleet in being" zich gedroeg in haar Oostersche
Scapa Flow, Java's bezetting op den duur een aanzienlijke verzwakking
beteekenen van japan's strategische positie; immers, het zou de bulk van
ziin slagvloot niet kunnen vooruit schuiven naar deze positie, welke
overigens aan alle eischen van een offensieve stelling voldoet, omdat
deze niet alleen onder bedreiging staat van de Britsche flankstelling, maar
omdat zij de Amerikaansche daardoor vrij spel zou geven in haar rug.
Een uitgebreide keten, welke ik den naam zou willen geven van etappe
keten zou noodig zijn, om de voorgeschoven stelling vast te koppelen
aan de lapansche bases in 't hooge Noorden. Geen enkele strateeg
dat creldt zoowel voor den oorlog te land als ter zee zal zich met
slechts zwak verzekerde verbindingen durven begeven tusschen twee
tegenstanders, elk van minstens gelijke kracht als de zijne. Zelfs in het
geval van een volmaakt weerloos Java-en tusschen weerloosheid en de
weerbaarheid van 't oogenblik is slechts weinig verschil is het ondenkbaar
dat Japan zich van Java meester maakt, wanneer een Britsche vloot uit
Singapore haar veto doet hooren. t
Iets anders zou zijn om zich in Noord-Celebes en de Molukken steun
punten te verzekeren, waardoor het een Amerikaansche vloot zeer moeilijk
gemaakt zou worden, om zich een vaste positie in onzen archipel te ver
zekeren Immers, de steunpunten zouden niet alleen volmaakt afsluiten
Straat Makasser, de Molukken en de Djilolostraten, maar bovendien flankee
ren de Torresstraat en de Alfoersche Zee tusschen Australië en
Nieuw-Guinea. Deze steunpunten hebben het voordeel uit een Japansch
defensief oogpunt, dat zij de Amerikaansche vloot beletten een positie in
te nemen waardoor zij in staat is Zuid-China te wapenen en waardoor
zii op de' meest werkzame wij^ze de Japansche overzeesche verbindingen
bedreigen kan.Uit een Japansch offensief oogpunt bieden zij het voordeel,
dat zii de Amerikaansche vloot van huis uit dwingen zich veel Zuidelijker
een basis te kiezen en wel op de Soenda-eilanden, terwijl de verbinding
dier basis met Amerika's Westkust steeds wordt bedreigd, beheerscht als
deze wordt door de bedoelde Japansche posities
ln verband met het bovenstaande is 't dan ook waarschijnlijk, dat Japan
zich zoo spoedig mogelijk zal trachten meester te maken van bedoelde
steunpunten en van de onder het bereik liggende petroleumvelden op Borneo
Men begrijpe ons goed: die positie zal slechts zijn een voorgeschovene
en dus bezet worden met klein-materiaal schepen, vooral snelle kruisers.
Tijdig in vredestijd verkend en wij mogen niet verwachten, dat dit niet
het geval zou zijn - zal haar versterking snel kunnen verloopen. Wil een
Amerikaansche vloot die positie onschadelijk maken, dan zal zij daartoe
haar <*root materiaalvloot moeten inzetten, welke echter, als verder vanhaar-
operatie-basis op de Soenda-eilanden dan de Japansche - mits deze een
haven van de Philippijnen als zoodanig bezigt onder moeilijke omstan
digheden te strijden zal hebben.
