409
„In his masterly eyes as in those of Nelson, it was essential to the
communications between France, Egypt and India," zegt de bekende mari-
neschrijver Mahan.
Wat Malta is voor de Middellandsche zee, dat is Singapore in het Verre
Oosten. Laat Engeland het onverdedigd en ongeschikt om als hoofdbasis
in een Pacificconflict te dienen, vergeet het, dat in een zeeoorlog nog meer
dan in een landoorlog „war is a question of positions", dan verbreekt het
met eigen hand de keten, welke zijn wereldrijk bijeenhoudt. Tot zulk een
in waanzin achten wij het niet staat
Met Engeland's positie in Zuid- en Zuid Oost-Azië staat en valt onze
koloniale positie. Tegen wien de strijd zal gaan in een Pacific-oorlog weten
wij niet, maar met wien wij dien strijd ons opgelegd, zullen voeren, dat is,
daarom vanzelfsprekend.
Wederom hangen vlootvoorstellen in de lucht. Hopen wij, dat men bij
de bepaling der vlootsterkte en samenstelling niet alleen, maar ook bij
den bouw en de bewapening der eenheden, rekening zal houden met dit
feit. Hopen wij vooral, dat de keuze der steun-punten en der basis op dit
feit gebaseerd zal zijn, en dat, alle ontwapeningsconferenties ten spijt, zoo
wel Engeland als Nederland zullen verklaren, dat zij niet wenschen beperkt
te worden in de maatregelen, noodig voor de handhaving van den status
quo in het zuidelijke deel van den Pacific.*)
Brussel, 14 Febr. B.
In het zelfde blad van 16 April vinden we naar aanleiding van dit
artikel het volgende aangeteekend
Geen noemenswaardige bezwaren?
De inderdaad uitstekende artikelen van „Gio" over het Pacific-probleem
indertijd in het Soer. Hdlblad, hebben niet alleen in, doch ook buiten
Indië de aandacht getrokken en deskundigen tot schrijven gebracht.
Dat is een gelukkig verschijnsel, omdat zoodoende de belangstelling
voor dit, de toekomst van Nederlandsch-Indië beheerschende vraagstuk
wakker blijft.
Maar juist daarom ook achten wij het nuttig en wenschelijk om eenige
tegenwerpingen te plaatsen tegen een zinsnede in een der artikelen, welke
de heer Boon thans, met de Gio-artikelen als uitgangspunt, over het ma
ritieme Pacific-vraagstuk schreef.
De schrijver betoogt, dat de Philippijnen voor Japan weliswaar een
uitstekend defensief bastion tegen Amerika zouden vormen, maar dat deze
bezetting alleen onvoldoende is om de overzeesche verbindingen en om
die verbindingen gaat het tenslotte I te beheerschen. En dan schrijft hij
Daartoe zou noodig zijn een beheersching der straten Soenda en Bali,
dus een verovering van Java, welke verovering geen noemenswaardige
Een Duitsche schrijver, goed op de hoogte van wat er omging in de
hoofden der Geallieerden in den aanvang van den oorlog, liet zich als volgt
uit over de strategische waarde van Noord Celebes.
Het plan bestond om: „Wenn Deutschland gegen Holland marschieren
sollte, ohne Umschweife Celebes zu besetzen, dann konnten sie in ihrer
Stellung die Handelsstrassen von Indien nach China und Japan und nach
Europa im allgemeinen überwachen, und ihre Stellung ware ebenso fast
uneinnehmbar wie irgendeine derartige je in der Welf."
Inderdaad, zoo wij het niet reeds wisten, dan toont deze opmerking,
dat onze oostelijke buren altijd een goeden kijk hebben gehad op de waarde
van strategische posities.
