kanon, gereed op het kritieke oogenblik, is meer waard dan alle
spoorweg- en motor-artillerie, die in wilde vaart mocht komen
toesnellen en dan alle bombardeervliegtuigen, dan in werkplaatsen
ter reparatie of op een ver verwijderd vliegveld als renpaarden
in verpleging.
Te weinig wordt beseft in deze dagen van bezuiniging, dat het
kanon in vaste opstelling en de onderzeemijn verdedigingswapens
zijn. Zij worden aangevallen. Hun offensieve rol bestaat hierin,
dat zij de zeemacht een zekere basis verschaffen voor offensief-
defensief optreden. Mijnen zijn een voorbeeld van een „projectiel
waarheen het doel zich ten verderve spoedt.
Een oogenblik nadenkens moet een ieder, die zucht over zijn
aandeel in de belastingen, toch wel overtuigen van de geringe
kostbaarheid van kustartillerie en mijnen als elementen der na
tionale verdediging. Kustbatterijen, 30 jaar en meer geleden ge
bouwd, staan nog. Alle schepen uit dien tijd zijn ter ziele. Een
zware kustbatterij is de meerdere van het moderne slagschip.
Laat dit zich een zoo korten tijd, dat zeven uur er een eeuwigheid
bij schijnt, in het vuur van de kustbatterij wagen, en iedere bat
terijcommandant, die zijn vak verstaat, zal er spoedig mee afge
rekend hebben. De kosten van aanbouw, afschrijving, onderhoud
en exploitatie van een slagschip vormen een zware, doch nood
zakelijke verzekeringspremie. Dezelfde kosten van een behoorlijke
luchtvloot zijn, lettend op de noodzakelijk veelvuldige vervanging
van dit teere materieel, waarschijnlijk hooger, maar evenzeer niet
te ontgaan. Ieder van deze premies is zeer zeker zwaarder dan
die, welke zou worden betaald door onze kustversterkingen te
bouwen en te onderhouden. Toch bestaat men het, ze aan haar
lot over te laten en met een alarmeerend tekort aan geoefend
personeel genoegen te nemen. Dit is, bij de zwakke zeemacht
en de onvoldoende luchtmacht, waarover wij beschikken en bij
de voorteekenen van nieuwe oorlogen, welke te onderkennen zijn
voor wie niet ziende blind is, het tegendeel van zuinigheid. Wel
is waar kan een reactie op zulke onredelijkheden niet uitblijven,
maar intusschen
Zij, die dwepen met de luchtstrijdmiddelen, houden, wanneer
zij slagschip tegenover vliegtuig stellen, te weinig rekening met
den factor onzichtbaarheid, dien het slagschip zich ten nutte kan
maken. Niemand is meer overtuigd van de kwetsbaarheid van het
slagschip dan zijn commandant. Voor ondernemingen tegen havens
en kusten is verrassend optreden meer en meer een gebiedende
eisch geworden. Onzichtbaarheid is voorwaarde voor verrassing
en voor veiligheid. De commandant van het schip heeft in mist
en duisternis sterke bondgenooten. Horizontale en verticale rook
schermen kunnen voorloopig buiten beschouwing blijven. Maar
schepen zijn in de mist verborgen, terwijl de navigatie mogelijk
en betrekkelijk veilig blijft. Vliegtuigen zijn in de mist hulpeloos.
458
