van de legerleiding en deze te vervangen door koloniale werkers,
vrouwen e. d., hetgeen dikwijls groote moeilijkheden heeft ver
oorzaakt. Om daaraan v. z. m. tegemoet te komen, was men, zooals
reeds ter loops is opgemerkt, genoodzaakt het werk te organi-
seeren naar de meest moderne methodes en waar mogelijk gebruik
te maken van mechanische krachten. Bovendien interesseerde men
het personeel in de productie en de economie door het toekennen
van premiën. Met dit systeem zijn uitstekende resultaten bereikt.
Maatregelen na den oorlog genomen voor eene vlugge ver-
eeniging der hulpbronnen.
Twee maatregelen van bijzonder belang zijn na den oorlog ge
nomen. De eerste is geweest de beslissing van den Minister van
Oorlog om parallel met het mobilisatieplan en met dit laatste
overeenkomende, een fabrikatieplan samen te stellen van al het
materieel noodig niet alleen om de legers op voet van oorlog
te brengen, maar ook om aan die legers de hoeveelheid materieel
te verzekeren overeenkomende met het verbruik in oorlogstijd.
Aan het hoofd van die fabrikatie komt in tijd van mobilisatie
een generaal-officier te staan, met den titel van inspecteur-gene
raal van de fabrikatie. Bij de samenstelling is van het beginsel
uitgegaan, dat één bepaalde dienst belast is met de voorziening
in het benoodigde van de artikelen van dezelfde natuur voor alle
andere diensten. Zoo is o. a. de Intce belast met den aanmaak van
alle weefsels, de Artillerie met dien van al het touwwerk enz.
De tweede maatregel is geweest de reorganisatie van den
Oppersten Raad van Nationale Defensie. Een permanent secreta
riaat is belast met de centralisatie van alle aangelegenheden, welke
aan den Raad dienen te worden onderworpen. Het secretariaat
generaal is geplaatst onder het gezag van den Ondersecretaris
van Staat, die over een generaal-officier als adjunct beschikt. Deze
laatste wordt bijgestaan door personeel behoorende tot de ver
schillende geïnteresseerde administratiën. Door deze centralisatie
wordt het beste overzicht verkregen met betrekking tot de hulp
bronnen van het land.
Wat betreft het ravitailleeringssysteem is het algemeen kader
van de organisatie gebleven, zooals die in 1914 bestond, nl. de
departementale organisatie, welke gedurende den oorlog goede
uitkomsten heeft opgeleverd.
Slechts in enkele onderdeelen zijn verbeteringen aangebracht,
terwijl een sedert tot stand gekomen wet bepaalt, dat het recht
van requisitie niet alleen kan worden toegepast om het benoodigde
ten behoeve van de legers bijeen te brengen, doch ook ten behoeve
van de bevolking. Voorts is de oude statistiek over de minimum
voorraden (stocks minima) vervangen door een statistiek over de
productie, welke veel nauwkeuriger gegevens verschaft voor de
verdeeling der contingenten over de departementen.
729
