stijgen met het aantal der hierin verwerkte strafhoeken. Ofschoon
het getal der door mij onderzochte strafhoeken niet groot is, zoo
zijn de uitkomsten in menig opzicht toch zoo opvallend, dat ik
vermeen de vrijheid te mogen nemen, deze hier bekend te maken.
De moeilijkheden, die zich bij het verwerken der strafhoeken
voordoen zijn veelvuldig. Ik zal er hier eenige noemen.
De strafoplegger volstaat vaak met een dorre omschrijving
van de overtreding, zonder aanteekening te houden van de
psychologische oorzaak, dat is van het motief van het strafbare
feit. Zoo leest men b. v. vaak de mutatie: „tekort geschoten in
zijn verplichtingen" zonder aanteekening of dit uit slordigheid,
eigendunk, gebrek aan plichtsbesef, enz. geschiedde. Ook behoort
men in de mutaties op sommige details meer in te gaan. b. v.
de mutatie „ongepast gedrag tegen een meerdere" is voor de
beoordeeling van den Inlander onvoldoende. Rang en landaard
van den meerdere behoort vermeld te worden, want brutaal ge
drag tegen een inl. gegradueerde laat andere conclusies toe dan
een soortgelijke tekortkoming tegen een officier. Het zou dus
wenschelijk zijn, dat op bepaalde details en op motieven meer
de aandacht werd gevestigd, want het doel van het strafhoek
moet o.a. ook zijn, ons gegevens te leveren over 's mans ka-
rakteraanleg, vooral waar conduites van de manschappen helaas
ontbreken.
Wat conduites betreft, zoo zijn, voor zoover mij bekend, van
gezaghebbenden reeds voorstellen uitgegaan, om deze voor onder
officieren in te voeren, maar zij zijn ook voor de minderen
noodig in den vorm van een, aan de strafhoeken toe te voegen,
daarvoor bestemd blad. De positieve eigenschappen zouden hierin
vermeld kunnen worden. Dit zal niet teveel werk opleveren omdat
het leger niet groot isaangezien de officieren en manschappen
zooveel aan overplaatsingen blootstaan behoeft de noodzakelijk
heid van dezen maatregel niet verder toegelicht te worden.
Daardoor zou men ook meer op de kwaliteit der manschappen
gaan letten. Men heeft zich door het vaak voorkomend tekort
aan manschappen te lang blind gestaard op de quantiteit. Conduite
en intelligentieproef moeten, zooals ik later zal aantoonen, hand
aan hand gaan.
Een andere moeilijkheid bij het verwerken der strafhoeken is
ook de onvermijdelijke subjectieve opvatting van den strafop
legger, voorts ook het feit, dat de straffen, die zich in het begin
van den diensttijd voordoen, lichter, daarentegen die, bij herha
ling voorkomende, zwaarder zijn.
Ook moet in aanmerking worden genomen, dat de strafop
legger tegen den tijd, dat de te straffen militair rijp wordt voor
de 2de klasse van militaire discipline, soms om utiliteitsredenen
de straffen te zacht laat uitvallen. Ook de waardeering der straf
bare feiten is bij de verschillende landaarden verschillend; bij
bepaalde tekortkomingen, b. v. bij niet op de hoogte zijn van
23
