Een klein percentage en een groot aantal straffen bij een land
aard zegt ons, dat daarbij ten opzichte van bepaalde eischen een
aantal minderwaardige, onverbeterlijke types zijn, m.a.w. dat de
landaard in dit opzicht niet op een gelijkmatig niveau staat. Na
tuurlijk moet men dan de strafhoeken individueel nagaan.
Naast percentage en totaal aantal siraffen staat de specificatie
en de grootte der straffen; dit is voor het gemakkelijk overzicht
omgerekend in maanden. Wij zien zoo uit een rubriek hoeveel
maanden politiekamer of provoost aan 100 man van een land
aard in 12 j. dienst gezamenlijk is opgelegd voor een bepaald feit.
In menig opzie..t geeft de statistiek kijk op psychologische
motieven en levert over karakter en aanleg gegevens, die met
praktische ondervindingen goed overeenkomen. Omtrent verschei
dene straffen werd ook bij den betrokken militair persoonlijk om
toelichting geviaagd.
De statistiek is echter, zooals vroeger betoogd, nog lang niet
volmaakt, omdat er nog landaarden ontbreken en het totaal aan
tal onderzochten nog niet zeer groot is. Enkele zelden voorko
mende feiten heb ik daarom slechts aangehaald, zonder ze in deze
statistiek te verwerken. Indien het in de statistiek gevolgde
systeem geaccepteerd wordt, zal het gemakkelijk zijn, deze werk
wijze uit te breiden en de basis der karakterstudies, die ook
anthropologisch belangrijk zijn, steviger te maken.
Nu volgt de gedetailleerde bespreking.
la Insubordinatie. Hieraan maakt zich de Europeaan het meest
schuldig. In de tabellen zijn de betreffende getallen, dus la,
slechts bij benadering en onder reserve aangegeven, aangezien
deze feiten niet al te vaak voorkomen.
Naast de Europeanen zijn ook de Manadoneezen, hoewel in
minder aantal, in deze rubriek vertegenwoordigd.
Wat den Europeaan betreft, moeten wij hierin een belangrijke
grondeigenschap van den Hollander van lageren stand erkennen.
Het is meest het, later te bespreken emotioneel cholerische type,
dat zich hierin te buiten gaat. Bij hen is een bijzondere takt
van den officier noodzakelijkis echter deze eisch vervuld, dan
kan men veel van den Europeaan gedaan krijgen. Bij den Ma-
nadonees spelen, naast een zekere koppigheid en (bij den jongen
M.) verwaandheid, ook een subjectieve vijandelijke gezindheid,
m.a.w. een grief tegen den in de kwestie betrokken meerdere
(meestal een onderofficier) een rol. Bij den Inlander en Indo-
Europeaan komt insubordinatie zelden voor.
lb. Ongepast gedrag tegen een meerdere. Doet zich bij alle
landaarden voor, echter het meest, zooals de getallen aantoonen,
bij den Europeaan. Ook hier moeten wij als oorzaak de sub. la
genoemde reden aanhalen en naast een zekere koppigheid in
veel gevallen, zooals reeds vroeger betoogd, een niet ongunstig
uitziend verhoogd gevoel van eigenwaarde en rondborstigheid.
Deze eigenschappen verhinderen niet, zooals reeds gezegd, dat
27
