hij zelfs te veel hieraan en wordt dan bestraft wegens dragen
van buitenmodel kleedingstukken. Vooral de buitenmodel schoenen
zijn een zwak van den Inlander. Wat het percentage gestraften
betreft, zoo komt deze mutatie het minst bij den Manadonees voor.
IV. Het mankeeren in dienst is een bijzondere, misschien wel de
voornaamste kwaal van ons leger. Haast iedereen maakt zich hieraan
in zijn diensttijd wel eens schuldig. De oorzaak hiervan is te
zoeken in kazerneering, den aard van ons soldatenmateriaal (het
zijn, zooals wij zullen zien, meestal primaire types) en vooral
het spel, de alkohol en de liefde.
Over 4a (desertie) had ik onvoldoende gegevens. Later, bij be
spreking der karaktertypes, zullen nog eenige opmerkingen hier
omtrent gemaakt worden.
4b. Mankeeren in dienst minder dan 14 dagen, komt vrij vaak voor.
Vooral bij Inlanders en Europeanen, zeer zelden bij Manado-
neezen. Deze laatsten blijven haast nooit langer dan 3 tot 4 dagen
weg (zij hebben ook in de kampongs weinig connecties) De mo
tieven zijn bij de eerstgenoemde landaarden zeer verschillend. Hand
aan hand met het wegblijven voor langeren tijd gaat het goed-
verkoopen, want men moet vooreerst de noodige contanten
hebben. Het motief voor het mankeeren is bij den Inlander
meest een vrouwenkwestie of het geval doet zich voor dat hij
ergens plakken blijft bij het spelen. Soms neemt hij. indien zijn
financiën het toelaten, een verlofje om zijn familie op te zoeken,
of hij gaat op stap omdat zijn dienst hem verveelt (hem bingoeng
maakt). Soms gaat hij ook mankeeren wegens ontvredenheid met
een order of straf. De oorzaak kan daarbij heel klein en nietig zijn.
Soms bestaat er voor het mankeeren heelemaal geen uitwendige
reden. Dan moet de oorzaak gezocht worden in het onevenwich
tig, niet vast omlijnd natureel van het amorphe of nerveuse
Inlandsche type. Bij navraag geeft hij als reden dan steeds „het
bingoeng zijn" aan (in werkelijkheid is het echter de onevenwich
tigheid). Wij zullen dit later nog bespreken.
Bij den Europeaan is het meest de alkohol, die hem voor
eenige dagen doet wegblijven. Dagenlang houdt hij dan verblijf
in een bordeel of bij een slokjesboer, tot zijn laatste cent en vaak
ook zijn kleeding weg is. Het komt voor dat zich sommigen dan
in hemd en onderbroek bij de wacht melden. Vaak geschiedt het
wegblijven voor de gezelligheid in groepjes van 4 tot 5 man.
Bij andere Europeanen zit het doel voor, het leger uitgezet te
worden. Op geestige wijze verzinnen zij alle middelen en wegen,
die daartoe leiden, maar letten angstvallig op, om niet voorden
krijgsraad te komen. Voornamelijk leggen deze z.g. doorzetters,
die soms volgens afspraak in clubjes werken, zich toe op man
keeren en goedverkoopen. Sommige jonge fuseliers, die pas in
het land zijn, en nog geen connecties hebben waar zij hun goed
moeten verkoopen, gooien het eenvoudig weg, alleen om gestraft
te worden. Dergelijke praktijken zijn zoodanig toegenomen, dat
32
