en de gevoelige daarbij geleden verliezen, maar mede door het feit,
dat juist in den morgen van den 9en September bij de troepen
waren ingelijfd daar toen aangekomen aanvullingstroepen van de
depots, troepen, die haastig en niet voldoende waren afgericht en
die nu voor de eerste maal met den vijand in aanraking kwamen
ter gelegenheid van een nachtelijken aanval. De onderdeelen waren
niet als homogeen te beschouwen. De manschappen kenden elkaar
en de aanvoerders niet, zoodat onderling vertrouwen ontbrak, ter
wijl door onvoldoende geoefendheid mede bij de aanvullingstroepen
het zelfvertrouwen ook niet groot zal zijn geweest. Maar juist een
nachtelijke aanval stelt hooge eischen aan geoefendheid, samen
hang en kalmte. Het is dan ook zeer de vraag, of het wel goed
gezien was van den reg.-cmdt, om kort voor deze onderneming de
te voren geleden verliezen op deze wijze aan te vullen; wel werd
daardoor de numerieke sterkte der onderdeelen opgevoerd, maar
niet de gevechtskracht. Bij een onderneming als zulk een aanval
is die numerieke sterkte van veel minder gewicht dan de innerlijke
waarde tengevolge van samenhang en geoefendheid. Met een kleine,
goed geoefende afdeeling, welke groot innerlijk verband heeft,
wordt meer bereikt dan met een grootere afdeeling, welke niet
homogeen kan worden genoemd. Dit is een ervaring, die ook uit
de Indische krijgsgeschiedenis herhaaldelijk blijkt. Dit zijn moreele
invloeden, waartegen de materieele van grootere numerieke sterkte
niet kunnen opwegen.
Bij de Franschen kan de zenuwachtigheid, het mindere moreel
zijn voortgesproten uit de ontberingen der laatste dagen; van 7 Sep
tember af is het bataljon op voorposten; de verpleging laat veel
te wenschen over en sinds 2 dagen is ook geen drinkvoorraad
meer opgevoerd. Daardoor kon de verrassing ook zoo grooten
invloed hebben, dat de troepen niet goed meer in de hand waren.
De resultaten van het Fr. vuur waren gering; opgegeven wordt,
d .t de 5e en de 8e comp. en de mitr. te zamen 40000 patronen
verschoten en daarmede 300 a 400 Duitschers buiten gevecht stel
den. Neemt men in aanmerking, dat op gemiddeld niet grooter
afstand dan 100 M. werd gevuurd, terwijl de Duitschers door de
verlichting van het terrein zoo prachtige doelen boden, dan blijkt
wel opnieuw, hoe zenuwachtig de Franschen waren.
Inrichtingen evenwel om bij nacht een eenigermate gericht vuur
te kunnen afgeven, ontbraken geheel, hetgeen een ernstig verzuim
moet worden genoemd.
Te 2.30 vm. is het geheele bosch in handen der Duitschers en
zijn orde en verband zoover hersteld, dat erder kan worden opge-
ruikt naar de Fr. hoofdstelling.
Door het gevecht bij het bosch Chanel, zoomede door dat bij
La Vaux Marie, dat ook sinds eenigen tijd werd aangevallen, was
de bezetting van die hoofdstelling natuurlijk gealarmeerd, zoo
dat van een verrassing hier geen sprake was. leder was voorbe-
78
