In den hoek waar cholerisch staat is grootste activiteit, grootste-
emotionaliteit en geringe secundaire functie, enz.
Deze karakterindeelingen zijn gebaseerd op bestudeering van
Europeesche landaarden, waarbij rekening is gehouden met endo
gene factoren, met aangeboren aanleg der proefpersonen. Op onze
Indische landaarden moeten zij echter met voorzichtigheid toege
past worden. Een al te schematische werkwijze kan hier schadelijk
zijn. bij deze landaarden zijn immers geheel andere factoren aan
wezig, die op het karakter zoodanig wijzigend inwerken, dat ten
slotte in tal van gevallen moeilijk is uit te maken, of een eigen
schap aangeboren dan wel een gevolg van uitwendige invloeden
is. Indien ik straks ga beweren: de Inlander is amorph geaard, zoo
moet men niet angstvallig a 1 1 e bij het amorphen type behoorende
eigenschappen bij hem zoeken. Door op het voorstellings- en ge
voelsleven van den Inlander nog bijzonder in te gaan, zal ik overi
gens ook trachten mij van bovengenoemde karakterindeeling
eenigszins vrij te maken. Zij blijft echter onmisbaar, hare fouten
ten spijt, want zij vergemakkelijkt ons ten zeerste de analyse der
landaarden en stelt ons in staat met een enkel woord een bepaald
type te kenschetsen..
Aan de hand dier indeeling zal ik thans de verschillende landaar
den bespreken.
Onze zoo verscnniend van elkaar geaarde militairen hebben, uit
zonderingen daargelaten, dit eene gemeen, dat zij, zooals reeds
betoogd, om economische beweegredenen in dienst treden, waarbij
vaak niet het verderaf liggend doel van een verzekerd bestaan,
maar meer de premie in aanmerking komt. Voorts zijn het dikwijls
ook speciale karaktertypen, die dienst nemen. Onder hen bevindt
zich een relatief groot aantal zwerverstypen, nml. personen zonder
vasie plannen, die zich laten drijven door de omstandigheden. Wij
ontmoeten hen bij alle landaarden, behalve bij de Amboineezen en
Manadoneezen. Ik zal hier de Europeesche variëteit omschrijven.
Dit type is soms fatalistisch, onvoorzichtig, onverschillig; het heeft
geen vast omlijnd karakter en toont weinig bepaalde neigingen en
weinig houvast, het als gewoon fuselier zonder promotie 15
20 jaar in de kazerne te blijven volhouden, daartoe is, wat den
buropeaan betreft, deze speciaale karakteraanleg noodig.
Een soortgelijken aanleg ontmoeten wij ook bij andere vrijwillig
dienstnemende landaarden; nml. bij den Inlander en den Indo-
Europeaan. Ook dezen treden in dienst om economische beweeg
redenen; ook bij hen ontbreken vaste richtlijnen. Zij laten zich door
het toeval der uitwendige omstandigheden drijven. Al zulke typen
zijn oogenbliksmenschen en toonen behalve hun primaire functie
ook een reeks van andere eigenschappen, die tot het amorphe type
behooren. De amorph geaarde soldaat is derhalve in een koloniaal
leger (bij de vrijwilligers dus) sterk vertegenwoordigd. Ik wil hier
86
