een schets van dit type citeeren, die vooral toepasselijk is op den
Europeaan.
„De amorphe is koel en zakelijk (omdat hij niet emotioneel is).
Hij heeft echter ook primaire eigenschappen, d.i. hij kan als oogen-
bliksmen;ch impulsief zijn; intellectueel is hij beneden het gemid
delde, hij is oppervlakkig, onpractisch en vaak ook gekenmerkt
door drankzucht, sexueele uitspattingen, speelzucht en moppen-
tapperij; hij is weinig eerlijk, intrigant, verkwistend, schulden ma
kend, onordelijk, niet punctueel. Drank, spel, sexueele avonturen,
soms ook sport vullen bij hem een leegte. Ook is hij egoistisch,
zeer lui, koppig, niet verdraagzaam, veel buitenshuis vertoevend,
indolent, onverschillig." Zoo zien de amorphen in de uiterste geval
len er uit.
Onder de sterk amorphe Europeanen vinden wij de typen die met
moeite hun tijd doordienen, een belangrijk deel van hun diensttijd
in de hospitalen doorbrengen, die niet verder promotie maken en
veelal later in de kampong terechtkomen. Wij medici ontmoeten
daar dan het welbekende milieu: kamponghuis, inlandsche huis
houdster, tal van niet veelbelovende, verwaarloosde kinderen.
Vader is vaak dronken en heeft een groote harde lever en een uit
gezette aorta als gevolg van de uitspattingen in baccho et venere.
ue sterk amorphen toonen gedurende hun diensttijd in het straf
hoek de mutaties: deserteeren, vaak in dienst inankeeren, goed-
verkoopen, dronkenschap, losbandigheid, leugenachtigheid, slor
digheid en onverschilligheid. In de functie als soldaat staan zij bij
de andere karaktertypen ten achter. Zij zijn niet laf, maar bijzondere
praestaties zijn bij hen toch zeldzaam; hun plichtsbesef is gering en
daarom zijn zij voor verantwoordelijke betrekkingen of posten niet
te gebruiken. De amorphen hebben geen vasten wil, zij worden
door invloeden van buiten gedirigeerd en staan veel aan verleiding
bloot. Op kleine posten of te velde schijnen deze typen gemak
kelijker te dienen dan op groote plaatsen, aangezien zij daar min
der blootstaan aan schadelijke invloeden; alleen de alcohol doet
zich ook daar gelden.
Bij het lezen dezer schets over de amorphen en ook bij de
volgende schetsen, handelend over andere karaktertypen, moeten
wij bedenken, dat er belangrijke variaties mogelijk zijn. Zoo
behoeft b. v. de activiteit bij de amorphen slechts grooter te
zijn en een ander soort mensch staat voor ons. Ook de secundaire
functie en de emotionaliteit kan bij hen varieeren en hun karakter
naar den later te bespreken nerveuzen of phlegmatischen kant wij
zigen. Tusschen amorph en amorph zijn er daarom belangrijke
verschillen. Bovenstaande omschrijving van dit type geldt slechts
uiterste gevallen. Aangezien de meerderheid der amorphen die
eigenschappen niet in sterke mate toont, behoeft het amorph zijn op
zich zelf nog geen afkeurend oordeel te beteekenen. Vele amorph
geaarde typen hebben zich te velde mooi onderscheiden. Slechts
de zwaar amorphe is een onbruikbaar element. Hun percentage in
87
