minder emotioneel schijnen dan hij in werkelijkheid is. Zijn stille,
bescheiden en weinig demonstratieve aard spiegelt ons soms ten
onrechte een zeer sterk gebrek aan activiteit voor.
De meeste domme soldaten komen uit de groep der reeds om
schreven amorphen en apathen.
De nerveuse wordt gekenmerkt door emotionaliteit, primaire
functie en inactiviteit en uit zich door levendige fantasie, uitslui
tend handelen onder sterke emoties, weinig geremd, impulsief,
onverdraagzaam, prikkelbaar, napraten, musikaal, sterk ontwik
kelde vitale neigingen, ijdel, eerzuchtig, veel lachen, opsnijden,
leugenachtig, vreesachtig, enz. Ik zal later op dit type, dat wij
in gewijzigden, dus lang niet zoo krassen vorm in het leger vinden,
nader terugkomen. Ook bij dit type zijn veel overgangsvormen
naar den amorphen of apathischen kant. Het nerveuse type komt
in het leger niet zoo vaak voor als het amorphe. Overigens geldt
van den nerveuse hetzelfde wat van den amorphe is gezegd, in
zooverre de uitwendige omstandigheden ook zijn type meer of
minder wijzigen.
Het karakter van den Inlander is niet scherp omlijnd. De Inlan
der is, zooals Bets zegt, in alles middelmatig. Het nerveuse type
komt meer voor bij den Javaan, die met andere rassen, b. v. Hin-
doebloed, vermengd is. De Soendanees en de Bataviaan behooren
m. i. eveneens tot de nerveusen.
Een 4de type, dat nog wel eens bij de Inlanders voorkomt, is
het cholerische. Het valt op door impulsiviteit, heftigheid, onver
draagzaamheid, opgewektheid, enz. Het is actiever dan het ner
veuse. Ook den cholericus vindt men overal daar, waar sterke
rasvermengingen plaats hadden, het meest bij de Madoereesche
(Boegineesche) mengtypen.
De meest voorkomende strafmutaties bij de amorphe en cho
lerische typen zijn reeds genoemd. De nerveuse toont vaak als
mutatie slordigheid, verwaarloozen van wapens of goederen,
vrouwenperkara's, slinksche handelingen, simulatie, misleiding-
van zijn meerdere, niet de noodige ernst in dienst bewaren, eigen
dunkelijke handelingen, enz. De nerveuse is, wat het strafregister
betreft, nogal veelzijdig. Bij dit type vindt men personen, die de
meeste straffen oploopen en veel recidiveeren. Een groot gedeelte
der straffen hebben de nerveusen te wijten aan hun meer emotio-
neelen toestand. Hiertoe behooren vrouwenperkara's, ongepast
gedrag, mankeeren, enz. Bij den amorphen Inlander daarentegen
treed meer de inactiviteit op den voorgrond, en uit zich in het
strafboek als laksheid, onoplettendheid, slapen op wacht, enz. Wij
zien, dat bij al de genoemde typen de primaire functie aanwezig
is. Onder de amorphen kan men echter ook typen vinden, die
primair noch secundair zijn. De sterke inactiviteit heeft bij hen
elke uiting van primaire functie onderdrukt. Dit zijn de zwaar
onverschillig, indolente typen met een automatische wijze van
99