Deze proef is bestemd om eenige aanwijzingen te verkrijgen
omtrent aperceptie c. q. combinatievermogen. Zij is reeds bij
tal van personen toegepast en heeft goed voldaan. De onderzoeker
noteert telkens de door de p. p. opgeven getallen.
Serie 1 met 7 teekeningen wordt opgelost in ll2-3U min- orrt
de waardeering voldoende te behalen (bij den Inlander). Serie
II met 5 teekeningen eischt 1 1'/2 min.; 1 tot hoogstens 2 fouten
zijn voor beide series toegestaan.
Beide series te zamen binnen 1 min. met hoogstens 1 fout geeft
ruim voldoende. Een duur van meer dan 3 min. en meer dan
4 fouten geeft een onvoldoende. Dit slechts ter oriënteering.
2 e test. Hierbij tracht men te weten te komen of de man een vlug
opmerkingsvermogen heeft. Er wordt hierbij nagegaan het onder
scheiden van gelijkheid en verschil. De Amerikaansche betaschaal
heeft soortgelijke tests, waarbij men aan den proefpersoon 2 groote
reeksen van getallen opgeeft, die soms in enkele cijfers ver
schillen. De p. p. moet deze verschillen vlug opmerken en door
een streepje aanteekenen (zie mijn artikel I. M. T. 1925 No. 4
Bijl. II No. 5). In dezen vorm is deze test voor den gewonen
dessaman niet geschikt, aangezien deze niet gewend is veel cijfers
vlug te hanteeren of daarvoor ook de kennis mist, zoodat zijn
prestatie ten achter zal staan bij die van den stadbewoner. Daarom
wordt door mij voorgesteld in plaats van cijfers, kleine nauw
keurig op elkaar gelijkende figuurtjes te nemen. Wij hebben zoo
tevens een test, die ingewikkelder kan worden dan de soortgelijke
Amerikaanscheook levert hij meer gegevens omtrent de geestelijke
vermogens. Aangezien hij gemakkelijk te wijzigen is, kan men ook
voor weinig ontwikkelde personen series samenstellen. Men kan
dergelijke tabellen zelf vormen, door uit een 8-nraal gevouwen
papiertje kleine ronde schijfjes, driehoekjes, quadraatjes uit te
snijden. Deze figuurtjes worden rechts en links van een middellijn
op een blad papier geplakt en liggen telkens in groepjes bij
elkaar aan weerszijden van de middellijnze zijn echter door
elkaar geworpen ten einde het onderzoek te bemoeilijken. De
figuurtjes van elk groeppaar gelijken op elkaar, op enkele kleine
veranderingen na zoo is b. v. van een quadraatje van de rechter-
groep een hoek weggesneden, uit een kring is in de rechtergroep een
ellips geworden enz. Sommige groepen bevatten rechts meer
figuurtjes dan de bijbehoorende groep links. Andere groepen weer
zijn aan elkaar gelijk. Men kan ook in plaats van opgeplakte schijf
jes gedrukten gebruiken. Ter illustratie volgen hier 2 series.
312