voortaan niet ineer uitsluitend aan den opperbevelhebber onder
geschikt zouden zijn, maar ook aan de Regeering, die dus invloed
zou kunnen uitoefenen op de leiding, de bezetting der hooge
commando's, enz.; en eindelijk dat de bevoegdheden van het
Groote Hkvv. zouden worden beperkt.
Nu was dus de groote vraag, wie Joffre zou vervangen aan
het front in Fr.
Men had de keuze tusschen Castelnau, Foch, Pétain en Nivelte.
De benoeming van Castelnau tot chef van den gen. staf bij Jöffre
had reeds de ontevedenheid opgewekt van de Iinksche partijen
en zulks in verband met zijn politieke overtuiging. Waar het ka
binet nu zooveel zwakker stond, verwachtte Briand van zijne
benoeming tot opperbevelhebber der legers in Fr. zooveel
oppositie in de Kamer, dat het bestaan van het kabinet zelf daar
door bedreigd zou worden. Castelnau moest dus worden uitge
schakeld.
Wat Foch en Pétain betreft, ook hunne benoeming zou veel
ontevredenheid bij die partijen verwekken, daar zij door hunne
stugge houding tegenover de leden der Commissiën en de Parle
mentsleden zich hunne vijandschap op den hals hadden gehaald,
terwijl Foch bovendien als zeer ijverig katholiek doorging als
geen vriend der republiek.
Restte dus Nivelle. Niet alleen, dat deze door de herovering
van Douaumont en later weer van Vaux de oogen tot zich had
getrokken en verschillende kamerleden meenden te mogen beslui
ten, dat zijn methode een einde zou kunnen maken aan de wei
nig vruchten opleverende methode van de aanvallen met beperkte
doelen en van den z. g. afmattingsoorlog, maar hij stond ook
bekend als een zeer affabel man en door zijn gemoedelijkheid het
tegendeel van Foch en Pétain. Van hem had men dus geen strijd
te verwachten tegen de Commissieleden, wel medewerking, zoodat
hunne sympathie verzekerd scheen, waardoor zijn positie tegen
over het Parlement zooveel sterker werd. Bovendien was zijne
republikeinsche gezindheid bekend.
Deze redenen van politieken aard gaven den doorslag bij de
keuze.
Maar nu deed zich weder een moeilijkheid voor; Nivelle, die
ïeeds gepolst was, stelde als voorwaarde, dat hem evenveel gezag
werd geschonken als tot dusver aan Joffre. Maar deze had geëischt
en ook de belofte verkregen, dat hij daadwerkelijk opperbevel
hebber over alle Fr. legers werd gelaten, en het bleek niet mogelijk
hem daaivan thans afstand te laten doen. Wel werd hem voor
gesteld hem te benoemen tot technisch adviseur van de Regeering,
in welke hoedanigheid hij volle invloed kon behouden op de leiding
der legers, op de benoemingen, enz., maar Joffre weigerde zich
te bepalen tot het spelen van een rol achter de schermen. Briand
gaf toe, maar thans moest Nivelle worden overgehaald een corn-
351