artillerie van 8—12 stukken, w. o. 4 moderne van 7 c. M.
in het vuur brachten. De Duitschers voerden op hun beurt
verscheidene welgeslaagde partieele ondernemingen uit. Zoo
bleef de toestand tot in het voorjaar van 1916 de concen
trische opmarsch der geallieerden begon en gen. Tombeur
het gereorganiseerde Belgische leger tot den aanval
aanzette. Hij beschikte over 2 brig.'s, ieder van: 2 reg. inf.,
1 comp. pioniers-pontonniers, 2 bijen van 7 c. M., 1 det.
telegrafisten-telefonisten en 1 bij. bommenwerpers. Ieder reg.
telde 3 bat.'s van 3 compieën inf. en 1 comp. van 4 6
Z. M.'s en 1 b.ij inf. geschut van 4,7 c. M. Ook de inrichting
der hulpdiensten (waarbij 9.000 dragers per reg.) was zoo
danig, dat Buhrer terecht kan spreken van „une véritable
force militaire, admirablement outillée". Desondanks wilde
Tombeur het niet wagen hiermede tegen de Duitsche veldver-
sterkingen op te loopen. Hij deed 1 reg. zich tegenover de
Sébéa stelling ingraven, bestemde 1 reg. voor het nemen der
eilanden in het Kivumeer, ten Z. dezer stelling, 1 reg. voor
een omtrekkende beweging in het N. van uit Oeganda en 1
reg. voor de bewaking der D. strijdkrachten ten Z. van het
Kivumeer.
Daar gen. Tombeur zich in den loop der veldtocht als een
doortastend en bekwaam aanvoerder heeft doen kennen,
bewijst dit wel, welk een groot afstootend vermogen een be
hoorlijk ingerichte en van mitr.'s voorziene veldstelling in
bergterrein bezit, ook als de inf. bezetting uiterst zwak is
(hier 3 compieën!). 4 April begon de Belgische frontgroep den
aanval, teneinde den vijand vast te houden en af te leiden van
de dubbele omtrekking welke 18 April zou beginnen. Het
verdedigende vuur toonde zich weldra zóó krachtig, dat de
frontgroep besloot met sappen aan te vallen. Eerst 11 Mei
waren deze sappen de D. loopgraven tot 400 M. genaderd
en de Belgen begonnen den stormaanval voor te bereiden,
toen Wintgens plotseling terugtrok, daar hij bericht kreeg
dat in zijn rug Kigali door de N. omtrekkingsgroep genomen
was. Met een totaal verlies van 150 man, vele dragers en
1 stuk van 7,7 c. M. wist hij nog juist uit de reeds toeknij
pende tang te ontsnappen.
(X). Nadat Lettow het gebied N. van de Roefiji rivier had
moeten prijsgeven (zie le alinea VII), formeerde Smuts in de
ten Z. van deze rivier gelegen kustplaats K i 1 w a een uit
2 brig.'s inf. (Hannyngton en O' Grady), 10 stukken veld- en
6 stukken berggeschut, bestaande div. onder gen. Hoskins, met
het doel L i w a 1 e, in den rug der D. strijdkrachten, te be
zetten. Deze div. dekte zich tijdens hare concentratie o. a.
door een vooruitgeschoven stelling bij K i b a t a in het K i s-
s i g e b., N. W. van K i 1 w a. Lettow kon deze beweging