dan zou daarmede de eerste schakel in den keten zijn gelegd. O. i.
zou een terrein daar ter plaatse nu reeds van meer nut zijn dan
menig landingsterrein langs de noordkust van Java.
Vinden we in het vorenstaande natuurlijke middelen om bij het
leger de waardeering voor de luchtvaartafdeeling te vermeerderen,
niet mag worden verzuimd er naar te streven ook buiten het leger
de aandacht op het luchtwapen te vestigen. Immers, zoolang er
geen burgerlijke luchtdiensten zijn, zal de militaire luchtvaart met
gepaste middelen de belangstelling voor de luchtvaart in het alge
meen hebben te bevorderen, om zoo mede in haar eigen belang
als wegbereidster voor de civiele luchtvaart op te treden. De
middelen daartoe zullen uit den aard der zaak een pakkend karak
ter moeten hebben.
Als zoodanig zou in aanmerking kunnen komen het onder
houden vai proet'postdiensten, maar op uitgebreidere schaal dan
dit twee jaar geleden reeds geschiedde. Dus ongeveer in den
trant zooals de Z. Afrikaansche regeering een proefdienst van drie
maanden organiseert tusschen Kaapstad en Durban.
Voorts zouden demonstraties en wedvluchten door militaire
vliegeniers bij feestelijke gelegenheden zijn te organiseeren; ten
slotte zou het uitvoeren van luchtraids door onzen geheelen archi
pel in het programma moeten worden opgenomen. Gezien de
belangstelling voor de Holland-Indië vlucht en de feestelijke
ontvangst der Marine-vliegers overal in de buitengewesten waar
zij zich vertoonen, mag dit beschouwd worden als een der beste
wijzen om propaganda te voeren. En juist voor luchtraids bestaat
in onzen Archipel een schitterende gelegenheid. Waarom bleef het
traject Koeta Radja Timor tot heden maagdelijk? Is dat uit
sluitend aan den invloed der bezuiniging te wijten of komt het omdat
men het nut van zulk een tocht onderschat? Wij begrijpen, dat
er nog eenige gevaren aan zulk een tocht verbonden zijn, en dat
zij, die de verantwoordelijkheid dragen, er niet licht toe overgaan,
een zoodanige vlucht te gelasten. Doch wij zijn er van overtuigd,
dat, na eenige voorbereiding, er velen bij de L. A. zijn, genegen,
om het aan een onderneming van dien aard verbonden risico per
soonlijk te dragen. Aan tochten van Batavia naar Soerabaja schenkt
niemand meer aandacht, ondanks den afstand van 675 K. M. die
daarbij wordt afgelegd, gelijk staande met den afstand Amster
dam Dresden. De vleugels moeten dus verder uitgeslagen
worden, zoooat ook Nederland er van gaat spreken. Want door
de ongelukkige omstandigheid, dat de Indische luchtvaartafdeeling
hier in het Verre Oosten geïsoleerd staat, dat hier geen Elta, geen
Icar, geen Gothenburg een maatstaf ter vergelijking met anderen
verschaft, zijn outsiders zoo gauw geneigd over hare verrichtingen
de schouders op te halen. En dat is jammer. De luchtvaartafdeeling
wacht er slechts op dat men haar meerdere vrijheid zal laten om
haar arbeidsveld te vergrooten, haar ondernemingslust te toonen.
429