Het is slechts gedeeltelijk waar, dat er thans in den Volkenbond eer*
hooge objectieve instantie is, die uitmaakt, wat recht zal zijn.
„Den Volkenbond nu reeds te houden voor wat hij worden moet en kan,
ware praematuur, en zou kunnen leiden tot een ontzettend, onherstelbaar
fiasco, tot een vernietiging van wat alleen heel voorzichtig en langzaam
kan opgebouwd worden. Hier is het, naast stagen arbeid, een zaal meer
van gelooven dan van haasten. Er is een Permanent Hof van Internationale
Justitie, dat kan uitmaken, wat in zeker geval Recht is, maar er is nog
geen hoogste rechter met dwingende bevoegdheid. Wanneer een volk vast
besloten is om, desnoods met groote opofferingen, het recht te dienen, on
recht zoo noodig met geweld tegen te gaan, dan is alsnog het hebben van
een weermacht daartoe het eenige middel, een middel welks waarde vooral
gelegen is in zijn praeventieve werking: het zich ontdoen van zijn weer
macht kan voor anderen een aanleiding zijn tot het begaan van onrecht
(b.v. onder het voorwendsel van eigen beveiliging).
Voorwaarde tegen machtsmisbruik is echter dat objectief kan vastgesteld',
worden wat recht is. Zooals gezegd, voor ons land zal dat geen probleem zijn"..
De volkenbond zal internationaal recht tot afdwingbaar recht moeten
maken, een macht, die overtreding zou moeten straffen en zoo mogelijk,
voorkomen.
„Zou ontwapening van Nederland dit gestelde doel plotseling veel
dichter bij brengen, wij zouden terwille van het Recht dit offer moeten
brengen, dat dan nauwelijks meer een offer kon genoemd worden Doch
zeker niemand zal voor een dergelijke verwachting eenigen redelijken,
grond kunnen aanvoeren.
Het leggen van den meesten nadruk op ontwapening komt ons voor te
zijn een beschouwen als oorzaak van hetgeen slechts gevolg is. Oorzaak
is de wil om zoo noodig geweld te plegen. Wanneer deze niet opgegeven
wordt, is ontwapening niet mogelijk, of, voor zoover door eenigerlei dwang
toch bereikt van weinig waarde. Alleen een veranderde mentaliteit der
volken, een doordringen van de overtuiging dat het Recht en alleen het
Recht de verhoudingen tusschen de staten kan beheerschen, zooals het de
verhoud ngen tusschen de individuen beheerscht, kan werkelijken vrede
brengen, alleen een opgeven van den wil tot geweld ontwapening. Maar hier
voor is eerst noodig, dat geweldpleging tusschen volken als even onge
oorloofd wordt gevoeld als nu geweldpleging tusschen personen. Wat
echter alleen gevolg kan zijn van een rechtsbewustzijn, dat zeer veel
fijner is dan het nu nog dikwijls blijkt te wezen. Daarom is de taak ons
opgelegd: arbeiden aan de vorming van dit rechtsbewustzijn, arbeiden en.
niet vertwijfelen
Nationale ontwapening is het geven van een nationale oplossing aan
een internationaal probleembeteekent het ontloopen van het offer, dat
ons volk moet geven in het hebben van zijn weermacht zoolang dit pro
bleem nog niet, met onze medewerking, is opgelost; moet geven zoo
noodig om onrecht tegen te gaan, om het Recht te verdedigen. Nationale
ontwapening kan eisch zijn van persoonlijke zedelijke overtuiging, zou
misschien ook eisch kunnen zijn van het practische inzicht dat verdedi
ging voor ons volk ten eenen male onmogelijk zou wezen. Maar nationale
ontwapening kan geen eisch zijn van recht, zoolang er nog geen hoogere
macht is, die het recht tusschen volken maakt tot dwingend Recht."
Uit het Soer. Handelsblad van 20 Juni 1925 nemen wij het volgende over:
In zijn den laatsten tijd meermalen in de Pers besproken werkje: De
Zieke Staat wijdt mr. dr, Westerman enkele zeer behartigenswaardige
zinnen aan het kwaad van het „mede-regeeren", dat in vertegenwoordi
gende lichamen vooral bij de behandeling der jaarlijksche begrooting tot:
uiting komt.
458
Mee-regeeren.