1. GEVECHTS-ERVARINGEN IN DUITSCH OOST AFRIKA,
door M. R. H. CALMEYER. i)
Nadat onder den indruk der heldhaftige verdediging van
Duitsch Ocst Afrika de daar gevolgde strijdwijze door velen tot
model eener koloniale verdediging gestempeld was, werd ander
zijds soms betoogd, dat op Java onze omstandigheden te veel van de
aldaar bestaan hebbende afwijken om een vruchtdragende ver
gelijking mogelijk te maken. In waarheid zijn o. i. de verschillen
het grootst op strategisch en organisatorisch gebied, terwijl de
overeenkomst vooral treffend is in moreel en tactisch opzicht. De
studie dezer phase van den Grooten Oorlog werd evenwel langen
tijd bemoeilijkt door het gebrek aan betrouwbare gegevens van
geallieerde zijde 2), totdat in 1922 de Fransche majoor Buhrer
zijn werk „L'Afrique oriëntale allemande et la
guerre de 1914-1918" het licht deed zien, waarin uit voor
ons moeilijk te bereiken Engelsche en Belgische bronnen geput
is 3) en dat over het algemeen een prijzenswaardig objectief
standpunt inneemt. Vooral belangrijk is hieruit het 3e deel ,,L e s
Enseignements", dat de ondervindingen t. o. van moreel,
strategie, taktiek, wapens en hulpdiensten in beschouwing neemt.
Bij de samenstelling van dit artikel is veel hieraan ontleend, onder
raadpleging van meer Duitsche bronnen 4), dan den Fr. schrijver
blijkbaar ten dienste stonden.
Zoowel aanval als verdediging werden beheerscht door de
geringheid der troepenmachten t. o. der beschikbare ruimte, waar
door de beweging zich kon ontplooien op een wijze als in Euro
pa sinds Napoleon's veldtochten nauwelijks meer het geval
geweest is. De geijkte aanvalswijze bestond dan ook in het vast
houden van den tegenstander in front, gepaard met een omvatting
of omtrekking op één, dan wel op beide vleugels. Hoe van zelf
sprekend dit thans ook mag lijken, toch was de bloedige nederlaag
Met 9 schetsen,
2). Stiénon's „La campagne A n g 1 o - B e 1 g e, e t c." is zeer een
zijdig.
3i. Eén dier bronnen, de rapporten van den Fr. kolonel Viola, die de
veldtocht aan Britsche zijde volgde, is opgenomen in de nrs 158 t/m 161
van de Fr. „Revue des troupes coloniales" 1922 en 1923 en voor
een deel door mij bewerkt „I. M. T." 1924 blz. 444 e. v.
4). n. 1. Wenig „Kriegssafari e"; Deppe „Mit Lettow-Vorbeck
d u r c h A 1 r i k a" en Arning „Vier Jahre Weltkrieg in D. O. A.",
terwijl Buhrer alleen Leltow's „Erinnerungen" gebruikt heeft.
407