controleur, d.i. een door middel van een uurwerk afloopende
papierstrook, waarop de beweging van den hefboom grafisch
wordt vastgelegd.
Ten slotte is nog een schakelhefboom aanwezig; bij uitscha
keling loopt de band nog een korten afstand door, met het omhalen
van den hefboom kan de beweging echter plotseling tot stilstand
worden gebracht.
Met het beschreven apparaat wordt onderzocht:
a. het geheugen.
De proefleider stelt met behulp van den snelheidsregelaar een
bepaalde snelheid in. De proefpersoon moet zich nu door nauw
keurige waarneming der teekens de snelheid inprenten. Daarna
wordt gestopt; hij moet nu, uitgaande van een maximale of mini
male snelheid, de oorspronkelijke beweging weer zelf terugvinden.
Om nu zeker te zijn dat het zuivere optische snelheidsgeheugen
wordt onderzocht, overstemt men het geruisch van den motor door
een ander geluid.
b. het vermogen tot schatting van den „uitloop".
Wanneer met behulp van de schakelaar de stroom wordt uitge
schakeld, loopt de band nog een korten afstand door; deze uitloop
varieert natuurlijk met de snelheid waarmede de band zich
beweegt.
Het experiment omvat slechts de betrekking tusschen uitloop
en snelheid.
Den proefpersoon wordt opgedragen een bepaald teeken op
den band tot stilstand te brengen op een nauwkeurig aangegeven
punt, zoodat hij moet uitschakelen op het moment dat de uitloop,
correspondeerende op een bepaalde snelheid, voldoende is, om de
stopplaats te bereiken. Van te voren wordt met den proefpersoon
voor drie verschillende snelheden de juiste stopreactie ingestu
deerd. Na deze vooroefening worden dezelfde snelheden in ge
mengde volgorde gegeven, zoodat de proefpersoon vrij uit het
geheugen, dus uit zijn ervaring, op het juiste moment moet uit
schakelen.
c. het vermogen tot het schatten van snelheden in verband met
trapsgewijze remming.
Het moment, waarop met remmen moet worden begonnen en
de stopplaats staan beiden vast.
Het remmen moet echter zoo gelijkmatig mogelijk geschieden
dus trapsgewijze harmonisch afloopen.
De proefpersoon wordt eerst vertrouwd gemaakt met de remin-
richting als hiervoor beschreven, waarna hem de opdracht wordt
verstrekt, dat indien een teeken aan het uiteinde van het apparaat
opduikt, dit door hem zoodanig moet worden afgeremd, dat het
tot stilstand is gebracht, op een bepaald aangeduide plaats aan
het uiteinde van het toestel.
488
