Ook de noodzakelijkheid om den onbevredigenden toestand van
thans zoo scherp mogelijk te belichten komt het standpunt van
Mr. Talma ten spijt ten duidelijkste tot uiting in de volgende
woorden:
„Hier wordt door het Leger geen politiek bedreven, doch het
gaat om zuiver technische waardeering van een stelsel, en dan
is het voor deskundigen plicht te spreken, en t e b 1 ij v e n s p r e-
ken tot men gehoor vindt".
We willen dit overzicht besluiten met de vermelding, dat bij
de behandeling va:n de suppletoire oorlogsbegrooting 1926 in den
Volksraad, de beteekenis van den huidigen stand van het weer-
machtsvraagstuk door den oud-generaal van der Weyden nog eens
kort en helder is uiteengezet en dat ook door dezen deskundige
een ernstig beroep werd gedaan op de Regeering om door een
wetenschappelijk, onpartijdig onderzoek te doen nagaan, hoe wij
uit deze impasse gered kunnen worden.
De rede van den heer van der Weyden en het Regeeringsantwoord
daarop is elders in dit tijdschrift in extenso afgedrukt.
Wanneer we van het voorgaande de balans opmaken, dan treft
ons de locale visie bij een enkele meeningsuiting te Batavia.
Blijkbaar heeft men zich daar nog niet goed kunnen losma
ken van de Meestersche inleiding, die zooals naderhand toch ten
duidelijkste moet zijn gebleken, de kern van de zaak zoo bitter
weinig raakt.
Buiten Batavia heeft men blijk gegeven dit onderwerp van een
ruimer standpunt te kunnen bezien en werd het vraagstuk behan
deld met de objectiviteit, die het behoeft.
Behalve een onvoldoend gemotiveerde overigens krachtig
bestreden aanval op de vrije meeningsuiting, en een te waar-
deeren, doch niet op feiten berustend optimisme, wijzen alle weer
gegeven gezaghebbende meeningsuitingen onafwijsbaar naar,
dezelfde conclusie, die ook door de deskundigen, die deze zaak
belichtten, werd getrokkende noodzakelijkheid van een
nieuw ernstig onderzoek van het Indische weermachtsvraagstuk
in zijn vollen omvang.
Het wil ons voorkomen, dat deze duidelijke uitspraak niet maar,
zoo zonder meer kan worden voorbijgegaan.
T. B.
48