De neutraliteitshandhaving in het overige gedeelte der archipel geschiedt
door de vloot eventueel gesteund door de landmacht ter plaatse".
Mijnheer de Voorzitter! Deze beginselen zijn ook de mijne, en in mijn
eerste rede hier in dezen Raad alsmede bij het debat over het laatste Ont-
werp-Vlootwet heb ik die kenbaar gemaakt, maar korter en duidelijker dan
ze in bedoeld artikel worden uitgesproken heb ik ze toenmaals niet ver
mogen te zeggen. Daarom verheug ik mij van harte er in, dat ik een be
kwaam officier als kapitein Boerstra aan mijne zijde heb gevonden.
Met nadruk beveel ik dan ook de studie van genoemd officier in de aan
dacht der Regeering aan, maar dring er tevens met den meesten klem op
aan, dat op de grondslagen, welke de heer Boerstra ontvouwde, een we
tenschappelijk, onpartijdig onderzoek worde ingesteld.
Daartegen kunnen zeker door niemand, ook van Marinezijde niet, bezwaren
geopperd worden. Ook bij de Marine bestaat geen animositeit ten opzichte
van het leger.
Het zooeven bedoelde onderzoek zou kunnen worden verricht door een
commissie, maar ook en wellicht beter door de commandanten van leger
en vloot in gemeenschappelijk overleg. Ik ben er van overtuigd, dat ook
bij de hoogste marine-autoriteiten hier te lande de wensch bestaat, dat
aan het leger de taak worde toegekend, welke het logischerwijze toekomt
en dat aan het leger niet de middelen worden onthouden, welke het voor
de vervulling van zijn taak behoeft.
Mijnheer de Voorzitter! Wellicht is het thans het geschikte tijdstip
voor het instellen van zulk een onderzoek en het plegen van overleg, om
dat de Nederlandsche Regeering het voornemen koestert om de departementen
van Oorlog en Marine samen te voegen en de voor de defensie van Indië
bestemde Marine onder het departement van Koloniën te doen ressorteeren.
Uit de Memorie van Antwoord op de Algemeene beschouwingen is ons
niet gebleken of, en in hoeverre, uitvoering aan dat voornemen zal wor
den gegeven. Maar mocht dit voornemen tot uitvoering komen, dan zal
daarvan het onvermijdelijk gevolg zijn, dat Indië beduidend meer zal
moeten betalen met behoud van hetzelfde défensie-materiaal. Maar wat
we aan defensie-middelen hebben of in de naaste toekomst zullen krijgen
is niet berekend voor eene behoorlijke handhaving onzer neutraliteit. Door
vrij wel alle militaire deskundigen wordt de thans door de Regeering
gevolgde weg veroordeeld. Indien we nu beduidend meer voor de defen
sie-middelen zullen moeten betalen, dan is het niet onwaarschijnlijk, dat
nog weer meer op het leger zal moeten worden bezuinigd, m.a.w. dat het
leger nog meer zal worden afgetakeld en dat het voor de defensie van
ons grondgebied hier inOost-Azië van nul engeener waarde wordt. Had
den we nu een vloot, waaraan met vertrouwen de handhaving onzer neu
traliteit en de bescherming van ons grondgebied kon worden opgedragen,
dan zouden we kunnen volstaan met een leger, slechts in staat om de
steunpunten der vloot van de landzijde te beschermen en te verdedigen.
Maar, Mijnheer de Voorzitter, zulk een vloot hebben we niet en zullen
we ook wel nimmer krijgen, omdat het bezit van zulk een zeemacht onze
financieele krachten te boven gaat. Een zwakke vloot eischt een leger,
dat in staat is een deel van de taak der zeemacht over te nemen. Een
verdere verzwakking van het leger zou ons dus nog dieper in het moeras
brengen.
Ik herhaal, Mijnheer de Voorzitter, dat het daarom thans wellicht het
juiste moment is om de door kapitein Boerstra aangegeven grondslagen
te overwegen. Ik hoop, dat uit de begrootingsstukken, welke ons het volgend
jaar zullen worden voorgelegd, dan wel in de naaste toekomst moge blij
ken, dat men na gezette overweging en gedegen studie zal zijn gekomen
tot eene harmonische samenstellir g der weermacht, waarin leger en vloot
de plaatsen zullen innemen, welke hun logischerwijze toekomen en waar
bij ons binnen ons financieel kunnen een maximum van veiligheid zal
zijn verzekerd. Dit komt overeen met den wensch van het Indo-Euro-
52
