kunnen overnemen aanmerkelijk minder kostbaar zijn dan oorlogsvaar
tuigen daargelaten nog de moeilijke voorziening aan personeel bij de
marine, waarmede het leger niet te kampen heeft,
8. Maar niet alleen dient het leger die groote belangrijke havenplaat
sen op Java krachtig te verdedigen, maar het moet ook in staat zijn om
landingsdivisies, die buiten voornoemde plaatsen een landing wagen men
denke aan die streken, waar de bevolking spoedig in opstand tegen het
Nederlandsch gezag is te brengen er uit te werpen. Het concentratie-
vervoer dient dus steeds verzekerd te zijn, waarvoor een doorloopende
bewakingsdienst op de spoorlijnen enz. in ooilogstijd noodig is naast een
goed werkende kustwacht.
9. Men heeft dus op Java een veldleger noodig, dat de veiligheidsbe
zettingen geeft aan die havenplaatsen, welke beslist daarvan voorzien
moeten worden en dat met het overig gedeelte kan optreden waar zulks
gewenscht is. Slechts een leger, dat uitgerust is met voldoende automati
sche wapens, geschut, enz. en dat op rationeele wijze gebruik maakt van
militie en landstorm kan aan die taak voldoen.
10. Welke doelstelling men ook kiest, van de sterkte van het tegen
woordige vredesleger kan niets af; niet voor niets werd bij de behande
ling van de begroooting voor 1926 door enkele leden van den volksraad
gevraagd of het leger wel krachtig genoeg was om plotseling opkomen
de opstanden in vredestijd te breken I
11. Het verdedigen van onzen archipel in zijn geheel gaat ver boven onze
financieele krachten; Java echter—het eiland waarmede onze naam als
koloniale mogendheid staat en valt, de kurk waarop Nederland drijft moet
behouden blijven. Dit is echter niet alleen noodig ter wille van Nederland,
maar ook van de inheemsche bevolking. Zij toch is met verandering van
opvoeder niet gebaat; het komen tot zelfbestuur zou daarbij bovendien in
een langzamer tempo plaats hebben.
12. Willen wij buiten een oorlog blijven, gevoerd door grootmachten
gevestigd om de Pacific, dan is onze eerste plicht te zorgen, dat onze
neutraliteit geëerbiedigd wordt. De vraag, die dan dadelijk oprijst, is
„Waar hebben wij de meeste kans dat onze neutraliteit zal worden ge
schonden?" Het antwoord daarop kan niet anders luiden dan: „in onze
oliehavens". Deze zijn voornamelijk gelegen op de Oostkust van Borneo
en Sumatra, kunnen door het leger met geringer kosten dan doorde vloot
verdedigd wordenhet personeel der aldaar werkende maatschappij,
bijna allen dienstplichtig zijnde, vormt daarbij een flinke aanwinst voor
oorlogstijd. In vredestijd dienen op die plaatsen troepen te worden gele
gerd, voorzien van geschut dat na omvorming der artillerie aanwezig is
mitrailleurs, geweermitrailleurs, en afweermiddelen tegen luchtstrijd
krachten. De in de buitengewesten bij die oliehavens gelegerde infanterie
is in vredestijd ook productief, aangezien zij alsdan gebruikt wordt voor
de hiervoren genoemde haar aldaar opgelegde politiek politioneele taak.
13. Werd onze vloot versnipperd over de groote havenplaatsen op Java
en de oliehavens daar buiten, dan zou dat overigens zeer dure oorlogs
middel al bitter weinig meer kunnen doen voor het handhaven van onze
neutraliteit. Ontlast de vloot, die slechts een taak in oorlogstijd heeft
tegengaan van zeeroof kan in vredestijd wel door de gouvernementsmarine
geschieden, van de verdediging van die plaatsen en havens dan kan zij
overal elders gebruikt worden voor het tegengaan van minder gewichtige
neutraliteitsschendingen. Wij zullen niet zoo spoedig in oorlog komen,
wanneer een oorlogsbodem van een der belligerenten zich eenigen tijd
schuil houdt tusschen de eilanden van onzen archipel; daardoor wordt
doordien oorlogvoerende de oorlog ook niet gewonnen; maar wel wanneer
deze mogendheid het uitsluitend recht verovert van putten uit onze voor
raden—olie in het bijzonder dan wel zich meester maakt van een steun
punt haven met inrichtingen voor industrie, welke alleen op Java voorkomt
van waaruit zij haar tegenstander kan bestoken.
55
