en de inmiddels aangekomen Russ. versterkingen, zouden ver
andering in dezen opzet noodig hebben gemaakt.
Zoo zou eind April zeer zeker ook het afslaan of ernstig be
moeilijken van, c. q. een aanval op pas gelande troepen bij Pitzewo
en omgeving mogelijk en noodzakelijk geacht moeten woiden en
in verband daarmede de noodige voorbereidingen
moeten zijn getroffen. Verder zou de niet verwachte tijdwinst het
mogelijk en noodig hebben gemaakt de hoofdmacht Zuidwaarts
te verplaatsen, b. v. tot Liaoyang of Moekden om daardoor het
tijdstip van de groote beslissing te vervroegen.
Bij vergelijking der Russ. maatregelen met het hiervóór ont
vouwde plan blijkt dat de Russen van een geheel overe e n-
komstige strategische grondgedachte zijn
uitgegaan. De weinig consequente uitvoe
ring, strategische misvattingen en tactische fouten waren echter
oorzaak dat van den, in groote trekken, juiste n
strategischen opzet zoo weinig is terecht gekomen.
Nog zij opgemerkt, dat, waar uitstel der beslissing van den
aanvang af te voorzien was, dit ter voorkoming van ongeduld en
teleurstelling reeds dadelijk doör pers en propaganda
aan het Russ. yolk bekend had moeten wor
den gemaakt.
Hoofdstuk V.
Slotbeschouwingen.
Bij de bestudeering van de in het voorgaande besproken episode
wordt men als het ware gedwongen om in vergelijking te treden
met de mogelijkheden, die zich ten aanzien van de defensie van
Indië zullen kunnen voordoen. De lessen, die in dit deel der krijgs
geschiedenis liggen opgesloten, moeten dan ook bij uitstek van
belang worden geacht voor het Indische defensievraagstuk.
Zij verschaffen waardevolle gegevens omtrent de toenmalige
strategische inzichten van twee grootmachten, die ook in een toe-
komstigen Pacifickrijg ongetwijfeld op den voorgrond zullen tre
den, alsmede over de uiterst zorgvuldige voorbereidingen en de
aanvankelijke bedachtzaamheid, die het optreden van één dezer
grootmachten, n. 1. Japan, hebben gekenmerkt.
Maar ook over de moeilijkheden, die ondanks dit alles een over-
zeesche vijand heeft te overwinnen, zijn absolute afhankelijkheid
van de weersomstandigheden bij de landing en de daardoor soms
veroorzaakte uiterst gevaarlijke kwetsbare momenten, zijn ge
dwongen langzamen opmarsch en onmacht tot krachtige vervolging
in een schrale landstreek, waar alles van achteren opgevoerd moet
worden. Zij vestigt de aandacht op de vele
gunstige kansen, die daardoor zelfs aan een
Zwakkeren tegenstander, mits deze in staat
100
