levert het zoolleer, dat door de Intendance wordt gekeurd en
overgenomen, terwijl de overige noodige artikelen voor het maken
van legerschoenen uit de Intendance-magazijnen worden betrokken.
Voor het vervaardigen van een paar model schoenen wordt f 1.20
maakloon berekend. Op het oogenblik worden in de schoenmakerij
220 paar schoenen per dag vervaardigd, hetgeen eene jaar
productie geeft van ruim 70.000 paar schoenen, waaronder een
gedeelte begrepen is voor veld-, gewapende- en algemeene-politie
en het personeel van het Gevangeniswezen zelf, die eveneens
model legerschoenen dragen. De capaciteit van de schoenmakerij
kan door uitbreiding der werkkrachten nog belangrijk worden
opgevoerd, terwijl de productie van de leerlooierij hiermede gelijken
tred kan houden. Behalve zoolleer vervaardigt de looierij ook
tuigleer, pompleer, enz. Aan het hoofd der bedrijven staat Euro-
peesch technisch personeel, de schoenmakers allen oud-militairen
met eene jarenlange legerpraktijk, de leerlooiers uit Nederland
uitgezonden, waar zij reeds jaren in verschillende looierijen gewerkt
hebben. De looistoffen om dierlijke huid (meest van Java- en
Madoera-vee) om te zetten in leder kunnen zoo noodig allen op
Java verkregen worden met behulp van het Boschwezen, alleen
de extracten komen uit het buitenland.
Een tweede voor het Leger niet minder belangrijk bedrijf is de
machinale weverij in 's Landsgevangenis te Cheribon, met ververij
en bleekerij te Koeningan. Deze moderne fabriek is na den oorlog
in 1920 gereed gekomen en heeft in eenige jaren zoo'n geweldige
vlucht genomen, dat eene uitbreiding met 80 machinale weefge
touwen door de Regeering reeds is goedgekeurd, welke getouwen
dit jaar nog in bedrijf zullen worden gebracht. De weverij in
Cheribon zal dan in staat zijn l'/2 millioen meter geweven
stof per jaar af te leveren.
Behalve voor den dienst der Volksgezondheid en het Gevan
geniswezen en andere afnemers, werkt Cheribon in hoofdzaak
voor het Departement van Oorlog. Door de Intendance worden
de sterkte, nummers, twijning, enz. van de benoodigde garens
opgegeven, terwijl door tusschenkomst van den Indischen Centralen
Aanschaffingsdienst deze grondstoffen voor de weverij bij open
bare inschrijving worden aangeschaft. Daarna worden de garens
zoo noodig in de ververij te Koeningan (eveneens een geheel
modern opgezet bedrijf) in verschillende kleuren geverfd, waarna
het weven der vereischte stoffen te Cheribon volgt. In de ververij
worden alleen indanthreen-kleurstoffen gebruikt, welke de eigen
schap bezitten licht- en kleurecht te zijn, wat vooral in Indië bij
het sterke zonlicht en veelvuldig wasschen noodzakelijk is. Thans
vervaardigt Cheribon voor het Departement van Oorlog reeds
groote hoeveelheden grijsgroen katoen, klamboegoed, wit keper,
enz. en zal deze gevangenis na de uitbreiding in staat zijn om
aan alle orders voor dit Departement te kunnen voldoen.
In de verschillende bedrijven te Cheribon en Koeningan wer-
211
